ΤΟ ΕΚΘΕΜΑ ΤΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2023

Το Έκθεμα του Δεκεμβρίου 2023 παρουσιάζεται από τον πρόεδρο του Εφορευτικού Συμβουλίου της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης Πέτρο Πετράτο. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον φυλλάδιο με μελέτες της Ντόρας ντ’ Ίστρια (είναι φιλολογικό ψευδώνυμο της Ελένης Γκίκα, Ρουμάνας πριγκίπισσας με αλβανική καταγωγή). Οι σχετικές πληροφορίες είναι ήδη αναρτημένες στο fb της ιστοσελίδας της Βιβλιοθήκης μας: http://vivl-lixour.kef.sch.gr

• Η ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΟΜΙΛΙΑ-ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023

          Η Αδελφότητα Κεφαλλήνων και Ιθακησίων Πειραιά, η Ιακωβάτειος Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη – Μουσείο Ληξουρίου και το Ίδρυμα Κεφαλονιάς και Ιθάκης διοργανώνουν στις 20 Δεκεμβρίου 2023 διαδικτυακή ομιλία-συζήτηση με ομιλητή τον συμπατριώτη μας επίτιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών και αντιπρόεδρο της «Académie Européenne Interdisciplinaire des Sciences» κ. Αναστάσιο –Ιωάννη Μεταξά.

         Θα υπάρξει έγκαιρη ενημέρωση για τον τίτλο της ομιλίας και για τον τρόπο παρακολούθησής της.

• ΝΕΕΣ ΠΡΟΣΚΤΗΣΕΙΣ ΑΡΧΕΙΑΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ

          Ανακοινώνουμε κάποια από τα σημαντικά τεκμήρια, που περιλάμβανε η πρόσφατη αποστολή αρχειακού υλικού από το ζεύγος Μάκη και Αγγελικής Κουρή:

► Εφημερίδες της ομογένειας στις ΗΠΑ: «Η Ομογένεια» (Νέα Υόρκη, 1970-1974), «Ορθόδοξος Παρατηρητής – Orthodox Observer» (Νέα Υόρκη, 1971), «Καμπάνα» (Νέα Υόρκη, 1975-1976).

► Σπάνια βιβλία: Μητροπολίτης Μεσσηνίας Πολύκαρπος Συνοδινός, Τρεις επιστολαί Ελλήνων κληρικών περί του Μακεδονικού ζητήματος, εν Πάτραις 1904 – Ιωάννης Καραμπλιάς (πρόσφυγας), Το δράμα της Σμύρνης, Θεσσαλονίκη 1924.

► Ατομικό Βιβλιάριο Μαχητή του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, με α/α 10.852 (από το Σουφλί του Έβρου).

• ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

         Παραλάβαμε πρόσφατα από τον π. Ιωάννη Μεσολωρά τα εξής περιοδικά (δεμένα σε τόμους):

►«Θεολογία»: από τον τόμο 53 (1982) έως τον τόμο 88 (2017).

► «Εκκλησία»: από το έτος ΞΕ΄ (1988) έως το έτος ΠΔ΄ (2007) με τρεις τόμους Ευρετήρια.

• ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Ευχαριστούμε θερμά

►τους αγαπητούς συμπολίτες Γεράσιμο Φαρακλό και Δημήτρη Μεσσάρη, οι οποίοι στήριξαν οικονομικά συγκεκριμένες εργασίες στο κτήριο του Μουσείου Ληξουρίου,

►όλους εκείνους τους συμπολίτες, οι οποίοι προσφέρουν στη Βιβλιοθήκη μας βιβλία από την προσωπική τους βιβλιοθήκη.

ΤΟ ΕΦΟΡΕΥΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΤΗΣ ΙΑΚΩΒΑΤΕΙΟΥ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

ΝΤΟΡΑ ΝΤ’ ΙΣΤΡΙΑ

Αι Ιόνιοι Νήσοι υπό την δεσποτείαν της Ενετίας και την Αγγλικήν Προστασίαν

και η εν αυταίς ελληνική ποίησις

μετά περιλήψεώς τινός της αρχαίας αυτών ιστορίας

(μετάφραση: Μιλτιάδης Κ. Ράλλης – εν Αθήναις 1859)

          Η Ντόρα ντ’ Ίστρια είναι φιλολογικό ψευδώνυμο της Ελένης Γκίκα (1828-1888), η οποία ήταν Ρουμάνα πριγκίπισσα αλβανικής καταγωγής. Απόγονος του ηγεμονικού οίκου των Γκίκα, γεννήθηκε στο Βουκουρέστι, αλλά εντρύφησε με πάθος στη μελέτη της νεότερης ελληνικής ιστορίας, με αποτέλεσμα την ειλικρινή αγάπη της για την ελληνική γη και τους κατοίκους της, που γνώρισε με τα ταξίδια της στις ελεύθερες αλλά και στις ακόμη οθωμανοκρατούμενες  ελληνικές περιοχές.

          Σε αντίθεση με το συντηρητικό οικογενειακό της περιβάλλον, η ίδια έχει να επιδείξει δημοκρατική συνείδηση. Με τη συγγραφή βιβλίων και μελετών και με τη δημοσίευση άρθρων σε ευρωπαϊκά περιοδικά και εφημερίδες, έδωσε αγώνες για τις ανθρωπιστικές ιδέες. Άνθρωπος με πρωτοποριακές αντιλήψεις, αγωνίστηκε για την ελευθερία – πνευματική, πολιτική, θρησκευτική – των ανθρώπων και την ανεξαρτησία των λαών. Γυναίκα με μαχητικότητα, υπερασπίστηκε τη γυναικεία χειραφέτηση και την ισότητα των φύλων. Κατήγγειλε τις ποικίλες αδικίες και στάθηκε δίπλα στους αδύνατους και καταπιεζόμενους.

          Προέβαλε με ιδιαίτερη επιμονή και σοβαρή τεκμηρίωση τα δίκαια της Ελλάδας. Χτύπησε με τα κείμενά της και τις ποικίλες δραστηριότητές της την υπεροψία και τα άνομα συμφέροντα των μεγάλων ευρωπαϊκών κρατών και υπερασπίστηκε τους βαλκανικούς λαούς και την ενότητά τους. Δεν έπαψε να ενημερώνει την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη για τη σταθερή αναγκαιότητα στήριξης του νεοελληνικού κράτους, σε μια εποχή έντονης ρευστότητας στα ελληνικά δεδομένα αλλά και ανάδυσης στη Δύση ενός ρεύματος ανθελληνισμού. Γι’ αυτό και «εν ζωή» τιμήθηκε από την ελληνική Πολιτεία  - της απονεμήθηκε ο τίτλος του Έλληνα πολίτη από την ελληνική Βουλή και ο τίτλος του Αθηναίου δημότη από το Δήμο Αθηναίων.

          Όμως, από τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα ξεχάστηκε αυτή η υπέροχη φιλελληνίδα συγγραφέας. Ίσως γιατί οι απόψεις της για τη βαλκανική συνεργασία και ενότητα έρχονταν σε αντίθεση με τις εθνικιστικές τότε εξάρσεις των ελληνικών κυβερνήσεων και γενικότερα με τους έντονους εθνικισμούς των μοναρχικών και αστικών βαλκανικών κρατών. Αποτέλεσμα αυτού του κλίματος ήταν να μην εκδοθεί στη χώρα μας το έργο της «Εκδρομές στη Ρούμελη και το Μοριά», το πιο σημαντικό ίσως έργο της από όσα έγραψε για την Ελλάδα και τους Έλληνες.

          Προέβαλε την ελληνικότητα των Επτανήσων και υπερασπίστηκε τη θέση ότι πρέπει να σταματήσει η βρετανική κυριαρχία τους και να αποδοθούν τα Ιόνια στο ελληνικό κράτος. Τη θέση αυτή τη διατύπωσε στο τέλος της δεκαετίας του 1850, όταν είχε αρχίσει η συζήτηση στη Βρετανία για το μέλλον των Επτανήσων. Τότε, το 1858, δημοσίευσε σε γαλλικό περιοδικό δυο άρθρα της με σχετικό περιεχόμενο: «Les îles Ioniennes sous la domination de Venise et sous le protectorat britannique» (= «Τα Ιόνια Νησιά υπό την κυριαρχία της Βενετίας και υπό την Βρετανική Προστασία») και «La poésie grecque dans les îles Ioniennes, M. Aristote Valaoritis et ses souvenirs des guerres de l’ independence» (= «Η ελληνική ποίηση στα Ιόνια Νησιά, ο κ. Αριστοτέλης Βαλαωρίτης και οι αναμνήσεις του από τους αγώνες της Ανεξαρτησίας»).

         Πρόκειται για σημαντικές μελέτες, που αφορούσαν στην ιστορία και στον πολιτισμό των Επτανήσων. Η προσπάθειά της ήταν να πείσει την κοινή γνώμη ότι τα νησιά του Ιονίου είναι ελληνικό έδαφος και γενικότερα να συμβάλει στην υποστήριξη των  συμφερόντων των Επτανησίων. Γι’ αυτό και χάρηκε για την ένωσή τους με το ελληνικό κράτος το 1864.

         Το φυλλάδιο με τις μελέτες της Ντόρας ντ’ Ίστρια απόκειται στο Αρχείο Παναγή Στ. Πατρίκιου της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης.

Πέτρος Πετράτος