Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου

Ηλικία και οικογενειακό ιστορικό είναι οι βασικότεροι παράγοντες κινδύνου. Η πιθανότητα εμφάνισης αυξάνεται σημαντικά σε άντρες άνω των 60, ενώ το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη ενισχύει την πιθανότητα ανάπτυξης της νόσου. Ορμονικοί παράγοντες, όπως η τεστοστερόνη, επίσης παίζουν ρόλο, ενώ η διατροφή δυτικού τύπου, η μειωμένη έκθεση στον ήλιο και η φυλή συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο.

Διαγνωστικές εξετάσεις και βιοψία

Η μέτρηση του PSA στο αίμα αποτελεί βασικό διαγνωστικό εργαλείο. Σε αυξημένες τιμές ή ύποπτα ευρήματα από τη δακτυλική εξέταση, συστήνεται βιοψία προστάτη. Αυτή πραγματοποιείται με τη χρήση διορθικού υπερηχογραφήματος και τοπική αναισθησία. Λαμβάνονται δείγματα ιστού από διαφορετικά σημεία του προστάτη για ιστολογική ανάλυση, λόγω της πολυεστιακής φύσης του καρκίνου.

Σύγχρονες τεχνικές: Fusion βιοψία και σταδιοποίηση

Η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία (multi-parametric MRI) επιτρέπει τον εντοπισμό ύποπτων περιοχών στον προστάτη. Η στοχευμένη διαπερινεϊκή fusion βιοψία συνδυάζει τις εικόνες MRI και υπερήχων, αυξάνοντας την ακρίβεια της διάγνωσης. Μετά τη διάγνωση, ακολουθεί σταδιοποίηση με αξονική τομογραφία και σπινθηρογράφημα οστών, ενώ ο βαθμός επιθετικότητας της νόσου αξιολογείται με το Gleason Score.

Θεραπευτικές επιλογές στα αρχικά στάδια

Στόχος της θεραπείας είναι η ίαση. Σε ασθενείς με εντοπισμένο καρκίνο προστάτη, προτείνονται τρεις βασικές επιλογές: ενεργός παρακολούθηση, ριζική προστατεκτομή ή ακτινοθεραπεία. Η ενεργός παρακολούθηση αφορά ασθενείς με μικρού κινδύνου όγκους και περιορισμένο προσδόκιμο ζωής. Η ριζική προστατεκτομή, ιδανικά ρομποτικά υποβοηθούμενη, προσφέρει πλήρη αφαίρεση του προστάτη με ταχύτατη ανάρρωση. Η ακτινοθεραπεία ενδείκνυται κυρίως για ασθενείς που δεν μπορούν να χειρουργηθούν, ενώ η βραχυθεραπεία εφαρμόζεται σε επιλεγμένες περιπτώσεις.

Αντιμετώπιση προχωρημένου καρκίνου

Στην τοπικά προχωρημένη νόσο εφαρμόζεται συνδυασμός ακτινοθεραπείας και ορμονοθεραπείας. Όταν ο καρκίνος είναι μεταστατικός, η βασική θεραπεία είναι ορμονική, με φάρμακα που μειώνουν τα επίπεδα τεστοστερόνης. Οι παρενέργειες περιλαμβάνουν εξάψεις, στυτική δυσλειτουργία και οστεοπόρωση. Η παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας γίνεται με την τιμή του PSA. Σε ανθεκτικές μορφές, η χημειοθεραπεία χρησιμοποιείται ως έσχατη λύση, με σχετικά καλή ανοχή από τους ασθενείς.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τον Χειρουργό Ουρολόγο – Ανδρολόγο Δρ. Μιχάλη Εμ. Κουμεντάκη.