Τα smartphones δεν είναι ασφαλή για παιδιά κάτω των 13 ετών: Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς

Η χρήση smartphone πριν τα 13 συνδέεται με σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας: Ο οδηγός του CNN για τους γονείς που ανησυχούν για τις συνέπειες των social media στα παιδιά τους.
Οι γονείς θα πρέπει να αποτρέπουν τα παιδιά από το να χρησιμποιούν smartphone και social media πριν από την εφηβεία, σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα. Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η χρήση smartphone πριν από την ηλικία των 13 ετών μπορεί να επιδράσει αρνητικά στην ψυχική τους υγεία.
Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of the Human Development and Capabilities, η χρήση smartphone από παιδιά κάτω των 13 σχετίζεται με αυξημένες σκέψεις αυτοκτονίας, αδυναμία ρύθμισης των συναισθημάτων, χαμηλή αυτοεκτίμηση και αποκοπή από την πραγματικότητα - ιδιαίτερα στα κορίτσια.
Όσο νωρίτερα ένα παιδί αποκτά smartphone, πριν την ηλικία των 13, τόσο χαμηλότερη είναι η ψυχική του ευημερία, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης.
Αυτό αποδίδεται στο γεγονός ότι τα παιδιά που ξεκίνησαν νωρίς να χρησιμοποιούν smartphones είχαν μεγαλύτερη έκθεση στα social media, διαταραχές ύπνου, εμπειρίες διαδικτυακού εκφοβισμού και επιδείνωση των οικογενειακών τους σχέσεων.
Η έρευνα βασίζεται σε αυτοαναφορές μέσω ερωτηματολογίου σχεδόν 2 εκατομμυρίων ατόμων από 163 χώρες. Τα αποτελέσματα ήταν τόσο έντονα, ώστε οι ερευνητές ζήτησαν την εφαρμογή παγκόσμιων περιορισμών στην πρόσβαση παιδιών κάτω των 13 σε smartphone και μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Απαιτείται άμεση δράση για να περιοριστεί η πρόσβαση παιδιών κάτω των 13 σε smartphones, καθώς και πιο στοχευμένη ρύθμιση του ψηφιακού περιβάλλοντος στο οποίο εκτίθενται οι νέοι», δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης, Τάρα Θιαγκαρατζάν, ιδρύτρια και επικεφαλής επιστήμονας του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Sapien Labs που πραγματοποίησε την έρευνα.
Σε αντίθεση με προηγούμενες μελέτες που επικεντρώθηκαν κυρίως στη σύνδεση των smartphones με το άγχος και την κατάθλιψη, η νέα έρευνα ανέλυσε λιγότερο μελετημένα συμπτώματα, όπως η συναισθηματική ρύθμιση και η αίσθηση προσωπικής αξίας - και τα βρήκε εξίσου καθοριστικά.
Ωστόσο, τα δεδομένα έχουν προκύψει από αυτοκαταγραφή, ενώ η μελέτη δεν προσδιορίζει συγκεκριμένους τύπους χρήσης smartphone που συνδέονται με τα αποτελέσματα ούτε μπορεί να προβλέψει πώς οι επιπτώσεις αυτές θα εξελιχθούν καθώς αλλάζουν οι τεχνολογίες.
Κρατήστε τα παιδιά μακριά από τα social media μέχρι τα 16
Στο βιβλίο του The Anxious Generation ο κοινωνικός ψυχολόγος Τζόναθαν Χάιντ υποστηρίζει πως τα παιδιά είναι καλό να περιμένουν μέχρι τα 16 για να μπουν στον κόσμο των social media, καθώς, όπως περιγράφει, η «μεγάλη επανασύνδεση» της παιδικής ηλικίας με την τεχνολογία οδηγεί σε έξαρση ψυχικών διαταραχών.
Μπορεί να ακούγεται δύσκολο να περιμένει κανείς τόσο πολύ, αλλά είναι πιο εφικτό όταν συντονιστούν μεταξύ τους οι γονείς των παιδιών. Σπάνια συναντά κανείς γονιό που δηλώνει ενθουσιασμένος στην ιδέα πως το παιδί του θα αποκτήσει λογαριασμό σε social media. Οι περισσότεροι φοβούνται ωστόσο πως, αν δεν το κάνουν, τα παιδιά τους θα μείνουν κοινωνικά «πίσω». Εδώ ακριβώς είναι κρίσιμη η συμμετοχή των γονέων των φίλων τους.
Η πρωτοβουλία Wait Until 8th προτείνει στους γονείς να υπογράψουν από κοινού μια δέσμευση να μην επιτρέψουν τη χρήση smartphone στα παιδιά τους πριν από την ολοκλήρωση της Α’ Γυμνασίου. Άλλες ομάδες αναπτύσσουν παράλληλες πρωτοβουλίες.
«Δείτε αν υπάρχει κάτι αντίστοιχο στην κοινότητά σας και, αν όχι, και το θεωρείτε σημαντικό, σκεφτείτε να ξεκινήσετε κάτι εσείς», προτείνει η ψυχολόγος Μελίσα Γκρίνμπεργκ από το Princeton Psychotherapy Center. «Ακόμα κι αν δεν έχει τεθεί ανοιχτά το θέμα, πολλοί γονείς ίσως ανακουφιστούν αν εσείς το φέρετε στη συζήτηση».
Παράλληλα, όπως λέει η Τάρα Θιαγκαρατζάν, οι γονείς θα μπορούσαν να επιλέξουν σχολεία με αυστηρότερη πολιτική για τη χρήση smartphone ή να πιέσουν τα σχολεία των παιδιών τους να υιοθετήσουν ανάλογες ρυθμίσεις.
Ωστόσο, οι ερευνητές προειδοποιούν: δεν αρκεί η ατομική προσπάθεια των γονιών. Ακόμη κι αν ένας γονιός απαγορεύσει στο παιδί του τη χρήση social media πριν τα 16 και πείσει και τους φίλους του να κάνουν το ίδιο, αυτό δεν σημαίνει ότι το παιδί δεν θα έρθει σε επαφή με τέτοιες εφαρμογές μέσω άλλων παιδιών, για παράδειγμα στο σχολικό λεωφορείο ή σε εξωσχολικές δραστηριότητες.
Γι’ αυτό, καταλήγει η Θιαγκαρατζάν, «οι γονείς θα πρέπει να διεκδικήσουν ενεργότερο ρόλο στις συζητήσεις γύρω από την ρύθμιση και τη νομοθέτηση του ψηφιακού περιβάλλοντος».
Μιλήστε με τα παιδιά σας
Αν έχετε ήδη επιτρέψει στο παιδί σας να χρησιμοποιεί smartphone πριν από τα 13 ή αν απλώς ανησυχείτε για τις συνέπειες, «μην πανικοβάλλεστε», λέει η ψυχολόγος Μελίσα Γκρίνμπεργκ.
«Αν ανησυχείτε αλλά δεν βλέπετε κάποια από τα συμπτώματα στο παιδί σας, μπορείτε παρ’ όλα αυτά να του μιλήσετε και να του εξηγήσετε ότι κάποιοι άνθρωποι δυσκολεύονται με το άγχος, τη χαμηλή αυτοεκτίμηση και έντονα συναισθήματα», σημειώνει. «Μπορείτε να του πείτε ότι υπάρχει βοήθεια αν ποτέ τη χρειαστεί, και να το προσκαλέσετε να απευθυνθεί σε εσάς αν ποτέ δυσκολευτεί ή χρειαστεί στήριξη».
Οι γονείς μπορούν να προχωρήσουν σε αλλαγές ακόμα κι αν τα παιδιά τους έχουν ήδη smartphone, προσθέτει η Κάρα Αλάιμο.
Αν παρατηρήσετε τέτοια συμπτώματα στο παιδί σας, βρείτε έναν πιστοποιημένο ειδικό που μπορεί να βοηθήσει, καταλήγει η Γκρίνμπεργκ.
Μην φοβηθείτε να κάνετε αλλαγές
Τι γίνεται αν το παιδί σας έχει ήδη smartphone; «Μπορεί να νιώσετε παγιδευμένοι διαβάζοντας τέτοιες πληροφορίες, πιστεύοντας ότι δεν μπορείτε να γυρίσετε πίσω τον χρόνο», λέει η Μελίσα Γκρίνμπεργκ. Αυτό όμως δεν ισχύει. «Μην φοβηθείτε να αλλάξετε πορεία αν νιώθετε ότι αυτό που έχετε ήδη κάνει δεν λειτουργεί για το παιδί σας ή την οικογένειά σας», τονίζει.
Οι γονείς μπορούν να εξετάσουν επιλογές όπως ο γονικός έλεγχος, η μετάβαση σε ένα απλό κινητό, ή η διαγραφή εφαρμογών και λειτουργιών, προτείνει η ίδια.
Φυσικά, τα παιδιά μπορεί να μην αντιδράσουν ευχάριστα σε μια τέτοια αλλαγή, αλλά αυτό δεν πρέπει να σας σταματήσει αν πιστεύετε ότι θα τους ωφελήσει, σημειώνει η Γκρίνμπεργκ.
Δίνει μάλιστα και ένα παράδειγμα για το πώς μπορείτε να το θέσετε:
«Όταν σου δώσαμε για πρώτη φορά το smartphone, υπήρχαν πράγματα που δεν γνωρίζαμε για το πώς μπορεί να σε επηρεάσει. Πολλοί επιστήμονες και γιατροί μελετούν πλέον τις επιπτώσεις που έχουν τα smartphones στα παιδιά, και μαθαίνουμε πολλά περισσότερα απ’ όσα γνωρίζαμε πριν. Πρέπει να κάνουμε κάποιες αλλαγές γιατί θέλουμε να κάνουμε ό,τι πιο ωφέλιμο για εσένα».
Αν τα παιδιά αναστατωθούν, δείξτε κατανόηση, λέει η Γκρίνμπεργκ. «Ακόμα και οι ενήλικες δεν αντιδρούν πάντα με τον πιο ώριμο τρόπο όταν τους παίρνεις κάτι ή τους ζητάς να αλλάξουν μια συνήθεια – δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι τα παιδιά μας θα αντιδράσουν καλύτερα».
Προτείνει, επίσης, οι γονείς να μιλήσουν για τις δικές τους δυσκολίες με τη χρήση του smartphone, ως έναν τρόπο να συνδεθούν με τα παιδιά τους και να αναγνωρίσουν ότι είναι δύσκολο για όλους μας να αντισταθούμε στην έλξη τους.
Τι μπορείτε να κάνετε τώρα που γνωρίζετε πόσο επικίνδυνο μπορεί να είναι να επιτρέπετε τη χρήση smartphone σε μικρά παιδιά; Αν το παιδί σας δεν έχει ακόμα, ξεκινήστε να συζητάτε με άλλους γονείς στην κοινότητά σας ώστε να συμφωνήσετε συλλογικά να καθυστερήσετε την απόκτησή τους.
Το να κρατήσουμε τα παιδιά μας μακριά από τα smartphones ίσως είναι μία από τις πιο έξυπνες αποφάσεις που μπορούμε να πάρουμε.
Πηγή: CNN