Το επιδιωκόμενο Αλτσχάϊμερ
Για πολλά χρόνια η επάρκεια της τροφής υπήρξε πρώτιστη αγωνία του ανθρώπου, γεγονός που επηρέασε αποφασιστικά τις πολιτικές για την ανάπτυξη της γεωργοκτηνοτροφίας και την παραγωγή τροφίμων.
Το παγκοσμιοποιημένο παραγωγικό μοντέλο της ποσοτικής επέκτασης εξαντλεί καθημερινά τα όρια του και έχει αρχίσει η προοδευτική αναζήτηση ενός νέου αγροδιατροφικού μοντέλου βασισμένο στην πολυμορφία και την ασφάλεια στοχεύοντας στον αυστηρό έλεγχο της ποιότητας διασφαλίζοντας την υγεία του καταναλωτή.
Το αξίωμα ότι η απελευθέρωση και το άνοιγμα των αγορών θα βοηθούσε την ανταγωνιστικότητα και το δίκαιο εμπόριο είναι πλέον ένας μύθος. Γεγονός είναι ότι στο πλαίσιο των υπαρχόντων εμπορικοπαραγωγικών δομών οι μικρομεσαίες (άγρο)μεταποιητικές επιχειρήσεις συνεχώς συρρικνώνονται χωρίς βιωσιμότητα.
Οι πολυεθνικές εταιρίες διατροφής έχουν επιβάλει τους δικούς τους κανόνες στο διατροφικό μας μοντέλο και καθορίζουν με κάθε λεπτομέρεια τον τρόπο πρόσβασης των αγροτών στις αγορές στόχο.
Παράλληλα οι πολυεθνικές εταιρίες διακίνησης και οι μεγάλες βιομηχανίες τροφίμων ασκούν καθημερινά σημαντική επιρροή στα κέντρα λήψης αποφάσεων διαμορφώνοντας τις διαδικασίες και τους κανόνες που χαράσσουν πολιτικές στην ποιότητα και ασφάλεια στα τρόφιμα. Τα διεθνή, ευρωπαϊκά και παγκόσμια όργανα αδυνατούν πολλές φορές να επιβάλλουν τις απόψεις των πολιτών και της κοινωνίας γενικότερα.
Τα τελευταία χρόνια καταγράφεται ένα έντονο ενδιαφέρον του καταναλωτή για τα προϊόντα ποιότητας με ταυτότητα και ονοματεπώνυμο. Μια γενικότερη στροφή από την ποσότητα στην ποιότητα. Από το συμβατικό και ομοιόμορφο στο ποιοτικό και υγιεινό. Και είναι απόλυτα δικαιολογημένη η στροφή αυτή αν αναλογιστούμε πως σε κάποιες άλλες εποχές οι διατροφικές κρίσεις είχαν τον χαρακτήρα της έλλειψης τροφίμων ενώ σήμερα έχουν την έννοια του τρόμου που προκαλούν τα φαινόμενα της εμφάνισης των διοξινών στα κοτόπουλα και χοίρους, της σαλμονέλας σε μολυσμένα αυγά, της επιδημίας βακτηρίου E.coli σε σπανάκι και μαρούλι, της εγκεφαλοπάθειας στις «τρελές» αγελάδες, της εξάπλωσης των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων, της ανίχνευσης υπολειμμάτων / καταλοίπων φυτοφαρμάκων και κτηνοτροφικών αντιβιοτικών στις τροφές, κλπ.
Το κύριο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι ποια ποιότητα θέλουμε και ποιος θα αφήσουμε να καθορίσει και να διαμορφώσει τον πήχη και τα πρότυπα αυτής της ποιότητας.
Ο καταναλωτής ενεργεί ως ο πλέον αδύναμος κρίκος της αλυσίδας διατροφής στον οποίο επιβάλλεται ένα ισοπεδωτικό παγκοσμιοποιημένο και έντονα κερδοφόρο για τις αγορές μοντέλο διατροφής και μια βιομηχανοποιημένη άποψη για την ποιότητα που μόνο τις πολιτικές των πολυεθνικών δικτύων διακίνησης και διανομής τροφίμων ευνοεί, συντελώντας στην αποκοπή του καταναλωτή από τις ρίζες και την καταγωγή των προϊόντων. Το επιδιωκόμενο Αλτσχάϊμερ στον διατροφικό πολιτισμό μας με διαγραφή από το διατροφικό μας DNA γεύσεων και οσμών της υπαίθρου, είναι ο στρατηγικός σύμμαχος στα παγκοσμιοποιημένα συστήματα διακίνησης τροφίμων.
Δρ. Σπυρίδων Α. Θεοτοκάτος
