Το κουβάρι της υπόθεσης άρχισε να ξετυλίγεται το 2023 όταν οι επιστήμονες εντόπισαν σε μέρος των σπερματοζωαρίων τη συγκεκριμένη εν δυνάμει θανατηφόρα γενετική μετάλλαξη.

Το σπέρμα του συγκεκριμένου «Δότη 7069», γνωστού και ως «Kjeld», διακινήθηκε από την European Sperm Bank και χρησιμοποιήθηκε σε 67 κλινικές σε 14 ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας και της Κύπρου.

Σύμφωνα με τη μεγάλη δημοσιογραφική έρευνα 14 δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών της Ευρώπης που έγινε γνωστή χθες, από το σπέρμα του έχουν γεννηθεί περίπου 200 παιδιά, τα οποία, εάν φέρουν τη μετάλλαξη, αντιμετωπίζουν έως και 90% πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου στη διάρκεια της ζωής τους.

Πώς αποκαλύφθηκε η σοκαριστική υπόθεση

Το 2023 επιστήμονες εντόπισαν σε μέρος των σπερματοζωαρίων του μια νέα και εν δυνάμει θανατηφόρα γενετική μετάλλαξη, γεγονός που προκάλεσε διεθνή συναγερμό προς υγειονομικές αρχές και κέντρα γονιμότητας σε όλη την Ευρώπη.

Δύο χρόνια μετά, ενώ οι γιατροί προσπαθούν να εντοπίσουν όσο το δυνατόν περισσότερα παιδιά για έγκαιρο έλεγχο, πολλές οικογένειες δεν έχουν ακόμη ενημερωθεί.

Στην Ελλάδα γεννήθηκαν 18 παιδιά από τον «Δότη 7069»

Στην Ελλάδα, το σπέρμα του«Δότη 7069» παραδόθηκε σε 7 κλινικές γονιμότητας. Η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής ανακοίνωσε ότι στη χώρα μας έχουν γεννηθεί 18 παιδιά σε 11 οικογένειες από το συγκεκριμένο γενετικό υλικό.

Οι ελληνικές αρχές δεν απάντησαν σε αιτήματα πρόσβασης σε πληροφορίες, επικαλούμενες νομικούς λόγους εμπιστευτικότητας.

Τον Νοέμβριο του 2020, όπως αναφέρει ο ΣΚΑΪ, ένας Έλληνας γιατρός ειδικός στους παιδικούς καρκίνους εντόπισε τη μετάλλαξη TP53 σε τρία παιδιά της ίδιας οικογένειας, όλα γεννημένα μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης σε ελληνικά κέντρα που χρησιμοποίησαν το σπέρμα του δότη.

Ένα από τα παιδιά ασθενεί ήδη από καρκίνο.

Η τελευταία φορά που χρησιμοποιήθηκε το σπέρμα του συγκεκριμένου ανθρώπου από κλινική στη χώρα μας ήταν το 2017.

Η μετάλλαξη TP53 και το Σύνδρομο Li-Fraumeni

Η συγκεκριμένη γενετική παραλλαγή συνδέεται με το Σύνδρομο Li-Fraumeni που αυξάνει κατακόρυφα την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου σε πολύ νεαρή ηλικία.

Η European Sperm Bank σημειώνει ότι πολλές αρχές δεν παρέχουν λεπτομέρειες σχετικά με όσους επηρεάστηκαν, επικαλούμενες κανονισμούς προστασίας προσωπικών δεδομένων.

Τι διαπίστωσε η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής

Μετά την κοινοποίηση συμβάντος από Τράπεζα Κρυοσυντήρησης του εξωτερικού, η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής προχώρησε σε ενδελεχή εξέταση των δεδομένων.

Οι επιστημονικές εισηγήσεις των καθηγητριών Μ. Σιμοπούλου και Μ. Γαζούλη κατέληξαν ότι ο δότης φέρει σε ποσοστό 10–19% των γαμετικών κυττάρων του μια παραλλαγή στο γονίδιο TP53.

Η συγκεκριμένη παραλλαγή σχετίζεται με το Σύνδρομο Li-Fraumeni, το οποίο αυξάνει δραματικά τον κίνδυνο για διάφορους τύπους καρκίνου σε πολύ νεαρή ηλικία.

Λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης, το Εποπτικό Συμβούλιο της Αρχής αποφάσισε:

1. Πλήρη και οριστική απαγόρευση διάθεσης του γεννητικού υλικού του συγκεκριμένου δότη.

2. Ενημέρωση όλων των ληπτών που έχουν ολοκληρώσει κύκλους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με το υλικό του.

Οι θεράποντες ιατροί καλούνται να ζητήσουν:

• γραπτή ενημέρωση από τις οικογένειες για την έκβαση των κύκλων,
• στοιχεία σχετικά με την υγεία των παιδιών που έχουν γεννηθεί,
• καθώς και στοχευμένο μοριακό γονιδιακό έλεγχο των τέκνων, ώστε να διαπιστωθεί εάν έχουν κληρονομήσει τη συγκεκριμένη μετάλλαξη.

Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία, 18 παιδιά έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα από το γενετικό υλικό του εν λόγω δότη — σε κάποιες περιπτώσεις, περισσότερα από ένα στην ίδια οικογένεια.

ieidiseis.gr