Διονυσία Μενεγάτου: ''Το Γάλα Δράκον έθρεψε, το μέλι ούτε κουνούπι''

Δημοσιεύτηκε: Πέμπτη, 14 Μαρτίου 2024 08:37

Διονυσία Μενεγάτου: ''Το Γάλα Δράκον έθρεψε, το μέλι ούτε κουνούπι''

Γράφει η Διονυσία Μενεγάτου 

 Άμα ριπιστεί το γάλα δε μαζώνετε !

Τσι Αποκριάς τα κομμάτια τα τρώει η Τυρινή και τσι Τυρινής τα σκυλιά.

Η βδομάδα της Τυρινής ήταν γεμάτη έθιμα και σκερτιόζικα καμώματα γιατί με τον ερτασμό της καθαράς Δευτέρας άρχιζε η νηστεία της Σαρακοστής.

Θυμάμαι στις καρναβαλικές εκδηλώσεις του σχολείου μας η δασκάλα μας έδενε ένα αυγό και το αιωρούσε στο πρόσωπο μας μπροστά, προσπαθούσαμε ποιός θα το αρπάξει στο στόμα του.

Ο συμβολισμός στο έθιμο αυτό έκλειναν το στόμα με το αυγό και άνοιγε με το αυγό του Πάσχα.

Η βδομάδα αυτή ονομάζεται λευκή ή της Τυροφάγου θέλει τα γαλακτοκομικά της προϊόντα.

Τυρί φέτα,χλωρή μυζύθρα για υπέροχη παραδοσιακή μυζηθρόπιτα,γιαούρτι χωριάτικό χορταστικό με πέτσα,ξινόγαλο, γαλατόπιτες,γαλακτομπούρικα,τυρόπιτες, τζατζίκι, κεφίρ,τζαχλαμά, ρυζάδες.

Πως θα γίνουν όλα αυτά χωρίς φρέσκο γάλα;

 

Το γάλα είναι στην βεντέτα του.

Ο γείτονας σκεφτόταν τον γείτονα, ο συγχωρινός τον συγχωριανό μοίραζε ο ένας στον άλλο γάλα, μυζύθρα χλωρή, λίγη φέτα βαρελίσια και πρόσεχαν να μην την σπαρανιάρουν κιόλας.

 

Πολλά χέρια στο μαλλί και λίγα στο τυρί!

Σιγά μην ξενίσει το τυρί!

Ψώνισε μέσα από την μέση του βαρελιού!

 

Θυμάμαι τέτοιες μέρες φορούσαμε τα καλλιτεχνικά πλεκτά μας ,μπλούζες, ζακέτες,καζάκιες, μαντό σε υπέροχα χρώματα φτιαγμένα από τα χεράκια της μάννας και μας έστερνε στους φίλους να πάμε γάλα.

Ήταν πολλές οι στράτες στους σκοτειδιασμένους χωματόδρομους του χωριού μας έπιανε σπαβέντο και βαριά η τρίπιντη νταμιτζάνα στα χέρια μας. Η χαρά της τήρησης του έθιμου και της γονε'ι'κής υπακοής ικανοποιησούσε την παιδική μας φιλαρέσκεια.

Οι ευχές ήταν ανώτερες από την ποσότητα του γάλατος.

Το έθιμο αυτό τυρούσαν με ευλάβεια για χρόνια οι βοσκοί του χωριού φορτωμένο το υποζύγιο με τσι μπούχλες έφτανε τ'απόβραδο στο χωριό.

 

Ένα ακόμη νοσταλγικό έθιμο της Ελληνικής υπαίθρου που πάει καλιά του.

 

Όταν πια δε γεμίζει το σπίτι με αγνό φρέσκο γάλα από το λιβάδι γεμίζω μεταμέλεια για κείνους τους πρωινιάτικους καυγάδες με τη μάνα μου την ώρα που έφερνε την πικιόνα με το φρεσκοβρασμένο γάλα και μου το φερμάριζε, Παναγία μου κείνη κει η βουτυράτη πέτσα....

 

Ένας δεύτερος καυγάς μεταξύ μας ήταν η ώρα που χτένιζε τα σγουρά μου τα μαλλιά, ίδιες μάχες και οι δυό.

Ερχόταν να απαλύνει την μητρική της καρδιά η επόμενη αδελφή μου που χτύπαγε το ποδάρι με στρούνο γιατί είχε καθυστηρήσει το δικό της απολαυστικό πικιόνι.

 

Ρίπισε το γάλα μαζί με την καρδάρα!

 

Η αγαπημένη μας και αξία θειά Πέπη αναλάμβανε να πήξει γιαούρτι για να το στείλει με πρωινό δρομολόγιο του ΚΤΕΛ στην πόλη. Είχε μια μεγάλη ξύλινη κασέλα τοποθετούσε σειρές σειρές τα κεσεδάκια τα τύλιγε με καπάκια αυτοσχέδια λαδόκολας και έφταναν στην πόλη για να ικανοποιήσουνε την πολυέξοδη βδομάδα της Τυρινής.

 

Τώρα π' γινε η θάλασσα γιαούρτι χάσαμε τα κουτάλια!

 

Γιαούρτι που δεν ξενίζει δεν είναι γιαούρτι!

 

Όποιος καεί στο χυλό, φυσάει το γιαούρτι!

 

Τούτος κλωτσάει την καρδάρα γιομάτη γάλα!

 

Γαλατάς για το χωριό δεν ήταν αυτός που γύριζε στα σπίτια να πουλήσει καθημερινά γάλα. Γαλατάς στα χωριά ήταν αυτός που ερχόταν για λογαριασμό του έμπορα τυροκόμου να πάρει το γάλα από τους παραγωγούς. Την βδομάδα όμως αυτή έφευγε από την γύρα χωρίς γάλα γιατί ο σεβασμός προς τούτο το έθιμο ήταν ιερός.

FB IMG 1710356164528

Ψωμί δεν έχουμε τυρί ζητάμε!

 

Άλλο μη εξαιρετέο έθιμο της Τυρινής ήταν το πλύσιμο στα αγγειά τση κουζίνας με αλιφασκιά να φύγει κάθε ίχνος από λίπος. Έπειτα τα κρέμαγαν στα κρεματζάλια και στις σκατζιές για να είναι καθαρά που θα μπει η αυστηρή νηστεία.

 

Άσπρο σαν το γάλα!

 

Δεν έλλειπε και το σατυρικό τραγούδι πάνω στο χορό με τον ακάματο βιολιτζή Παύλο Παυλάτο.

Οι χορευτές είχαν τις υπέροχες περικεφαλέες στολοσμένες με πολύχρωμες κορδέλες.

 

Ο αράπης με το μαστίγιο σαλαγούσε τους πάντες στο χοροστάσι!

Χορευτικά κομμάτια.

Περιπαίζανε τον παπά:

Τσι Αποκριές και τσι Τρινές εσφάξαν μια γαϊδούρα πέρασε ο παπά Πολύδωρος πούνε στα ποδάρια γλήγορος.

Πήρε 5 λίτρες, το διάλεξε καλά καλά για να το κάνει πίτες.

Πρώτη χαψιά και δεύτερη του πέφτει μια δοντούρα.

Και τότες το κατάλαβε πως ήτανε γαϊδούρα.

Βγάνει το καμηλαύκι και με θυμό το λέει.

Νάχετε την κατάρα μου ούλοι οι Περωνέοι.

Σπαβέντο να σας πιάσει στην Κόκκινη την ράχη.

FB IMG 1710356240790

Περιπαίζανε την κυρά παπαδιά:

Τσι Αποκριές και στι Τρινές κ'ούλα τα καρναβάλια μια παπαδιά με πλέρωνε να την κουβαλώ τσουκάλια.

Να'σου παπαδιά και δεν μού 'τυχε καμιά.

Και τινάζω τα σακιά

και την κουβαλάω αγκαλιά.

Και τινάζω τα τσουβάλια

και την κουβαλώ τσουκάλια.

FB IMG 1710356154373

Ακούσατε τι γίνηκε αδέρφια μου γειτόνοι

εκλέψανε το σώβρακο τση νύφης του Περώνη.

Δεν πέρασε πολύς καιρός μάτε και μια βδομάδα που βγάλανε πως το' κλεψε η μαύρη Λυμπιάδα.

 

Σκαντάλιζε ο ένας τον άλλο με χωρατά.

 

Άλλος ζήταγε το ξυλοτζίπουνο και το ξι κουβάρι....

FB IMG 1710356186681

Άλλος σ' στερνε στον μπακάλη για μισή οκά σιλιπινούς.

Άλλος για σκουπόσπορους....

Άει στον κόρακα ...

 

Είπαμε πολλά και σώνει και στο πισινό διασώνοι.

Είπαμε πολλά και σώνει ας λαλήσει άλλο αηδόνι.

Είπαμε πολλά και σώνει καληνύχτα σας γειτόνοι.

 

Ακόμα το στόμα του μυρίζει γάλα!

 

Σας ευχόμαστε ένα ξένοιαστο σκερτσόζικο τριήμερο γεμάτο αγάπη, υγεία και χαρά.

 

Ούλα μέλι γάλα!

FB IMG 1710356173621FB IMG 1710356208230FB IMG 1710356229573




00 inkefalonia general ad 300X250