Διονυσία Μενεγάτου: "Το πανέρι του Νοέμβρη!"

Τελευταία ενημέρωση: Δευτέρα, 14 Νοεμβρίου 2022 08:47

Διονυσία Μενεγάτου: "Το πανέρι του Νοέμβρη!"

 

Η Παγκόσμια Ημέρα Καλοσύνης σήμερα 

Η Παγκόσμια Ημέρα Καλοσύνης (World Kindness Day) καθιερώθηκε το 2000 με πρωτοβουλία του Παγκοσμίου Κινήματος Καλοσύνης (World Kindness Movement), ...

Η καλοσύνη, όταν μιλάς, δημιουργεί εμπιστοσύνη.

Η καλοσύνη, όταν σκέφτεσαι, δημιουργεί βάθος.

Η καλοσύνη, όταν δίνεις, δημιουργεί αγάπη.

Όταν ο μήνας δεν έχει Ρ το κρασί δε θέλει νερό.

Ο Νοέμβρη κι αν βροντά το κρασί ν' ναι καλά.Το ανοίξαμε σύμφωνα με το έθιμο του Αγίου Δημητρίου και ρέει μοσχομύρηστο στο κατώι. 

Νοέμβρης οργώματα κι ελιές δεν απολείπουν οι δουλειές.

Τα οργώματα κρατούσαν μέχρι το Μάρτη που έσπερναν το μαρτιάκο.Είδος δημητριακού μεταξύ σιταριού και κριθαριού,ήταν ιδιαίτερα μαλακό κατά το θερισμό και χρυσίζον.

Μαρτιάκο  εἶδ. κριθῆς διὰ τροφὴν οὐ μόνον ἵππων, ὥς τινες ὑπέλαβον (Γαζ. λεξικ. ἐν λ. Ὀλύρα), ἀλλὰ καὶ ἀνθρώπων.

FB IMG 1668361135441

..... οὕτω τοῦ μηνὸς Μαρτίου, καθ᾿ ὃν σπείρεται, οἷον εἰπεῖν γέννημα Μαρτιακόν. Ἀνώνυμός τις ἀνέκδοτος μεταφραστὴς τοῦ Ὁμήρου.

 

Τα όργωμα  γινόταν με το γεροδεμένο άλογο ή δυό αγελάδες έσερναν το αλέτρι με το γουνί.Κουραστική και συνάμα γραφική δουλειά. 

Άκουγες χο και χο στους κάμπους για να σπέρνουν τα δημητριακά τους.

Το Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια,το Νοέμβρη παραμύθια. 

(γιατί κουδουνιάζουν τα ζώα που αρχίζουν να γεννούν να μην τα χάνουν,τον λένε και κουδουνά, το Νοέμβρη κρύο, τζάκι και παραμύθια η γιαγιά).

Αύριο 14 Νοέμβρη γιορτάζει ο Φίλιππος είναι  ημέρα κρεατοφαγίας γιατί ο ατέρμονας κύκλος της ζωής κυλά κλιμακοτά, η φύση ξεκουράζεται,μπαίνει σε χειμερία νάρκη έτσι και το σώμα επιζητεί ξεκούραση διατροφική στις 15 Νοέμβρη ξεκινάει η 40 μέρη νηστεία των Χριστουγέννων. 

Οι νηστείες δεν είναι χαρακτηριστικό της χριστιανικής πίστης. Νηστείες τηρούνταν και στην αρχαιότητα με ωμοφαγία, ξηροφαγία (τροφές χωρίς κρασί και λάδι) ή πλήρη αποχή από την τροφή.

Ο φτωχός ο Φίλιππας στο χωράφι απόκρινε.

(Δεν σταματούσαν να γιορτάσουν γιατί έτρεχαν να προλάβουν τις άβρεχες μέρες τα οργώματα και τις ελιές).

Αν δε έρτω των Αγίων Φιλίππων, του Αγιά Αντριός δε λείπω.( το χιόνι).

Η  παροιμία αποτελεί έναν πολύτιμο λαογραφικό θησαυρό, που μεταφέρθηκε από γενιά σε γενιά μέσω του προφορικού λόγου.

 Οι παροιμίες είναι λακωνικές, γλαφυρές και με μεγάλο νόημα βάσει εμπειριών και βιωμάτων, χρησιμοποιούνται στη ντοπιολαλιά και με διάφορα γλωσσικά ιδιώματα..

 Την 21η Νοεμβρίου τα Εισόδια της  Θεοτόκου στην εκκλησιά  γιορτάζουμε  στην Κεφαλονιά την "Παναγία την Μπουρμπουρελού"  και το έθιμο είναι την ημέρα αυτή να μπουρμπουλίζουμε  τα μπουρμπουρέλια,ένα απολαυστικό πιάτο πλούσιο σε θρεπτική αξία, υποκατάστατο  κρέατος. 

 

Με

Σιτάρι 

Ρύζι 

Καλαμπόκι 

Αρακά 

Ρεβίθια 

Φασόλια

Κουκιά 

Μπιζέλια

Φακές

Τα μπουρμπουλίζουμε δηλαδή τα βράζουμε ,τα τρώμε  απλά με νιο λάδι και ένα κρεμμύδι ξερό τριμμένο στο χέρι.

Επίσης με νιο λάδι θα απολαύσουμε και τις  πρώτες τηγανίτες με προζύμι,ψιλοκομμένη πορτοκαλόφλουδα και αγνό θυμαρίσιο μέλι ή έλατο του Αίνου μας.

Όμως οι τηγανίτες ήθελαν και μπόλικη φωτιά.

Χάραματα ξεκίναγαν οι Δηγαλέτησες,οι Χαράκτενες,οι Τσακαρισιάνες με τα μουλάρια να φέρουν πετίνια από το μεγάλο βουνό για κογχάσει το λάδι στην παδέλα και να μοσχοβολίσει η ρούγα  από  τσι τηγανίτες .Ολόκληρα σταφίδια γέμιζαν για να χορτάσει η φαμελιά τους.

Ένα ακόμη ιερό έθιμο ήταν την ημέρα της μπουρμπουρλούς να πάνε στην εκκλησιά ένα μαντήλι δεμένο κόμπο μέσα είχαν στάρι,ένα μπουκάλι νιο λάδι και ένα μπουκάλι νέας σοδιάς κρασί για την ευλογία.

Του Αγιά Αντριός αντριεύει.

Ο μήνας που θα μοσχολίσει όμως η πρώτη βιολέτα .

Βιολέτα μου ανθισμένη,βιολέτα μου ανθιστή.

Στον ίσκιο σου από κάτω ποιός θ'αποκοιμηθεί,

άρωμα θα βγάλεις και ευθύς θα γιατρευτεί.

FB IMG 1668361141154FB IMG 1668361149084