Σε πολλές χώρες, οι κυβερνήσεις βρίσκονται σε υποχώρηση, περικόπτουν τις δηµόσιες και κοινωνικές δαπάνες τους, αφήνοντας τους πολίτες περισσότερο ευάλωτους στην οικονοµική αναταραχή. Σ’ άλλες περιπτώσεις, η ανισότητα συνεχίζει να αυξάνεται καθώς η οικονοµική ισχύς μετατοπίζεται δραµατικά µε επακόλουθες κοινωνικές επιπτώσεις.

    Ανάµεσα σ’ όλα τα µοντέλα επιχειρηµατικότητας, µόνο το συνεταιριστικό μοντέλο, που λειτουργεί παράλληλα σε πολύ µικρή αλλά και σε πολύ µεγάλη κλίµακα, αποτελεί έναν εµπορικά αποδοτικό τρόπο επιχειρηµατικής δραστηριότητας λαµβάνοντας υπόψη ένα ευρύτερο φάσµα των ανθρώπινων αναγκών, σε βάθος χρόνου και µε αξίες κατά τη λήψη των αποφάσεων.

    Οι συνεταιρισµοί, προέρχονται από την ανάγκη αντιµετώπισης προβληµάτων που δεν είναι σε θέση να αντιµετωπίσει το άτοµο από µόνο του και κατά συνέπεια απαιτείται συλλογική δράση - αντιµετώπιση.

    Ουσιαστικά, οι συνεταιρισµοί µπορούν να δηµιουργηθούν για οποιαδήποτε δραστηριότητα, είτε αφορά προϊόντα ή υπηρεσίες, παρουσιάζοντας µια αυξηµένη προσαρµοστικότητα στις συνθήκες του περιβάλλοντος.  Η σύνεση αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την ανάπτυξη της γνώσης και της ενότητας που αποτελούν απαραίτητα στοιχεία θεµελίωσης των συνεταιρισµών.

    Η συνεταιριστική πολιτική που ακολουθήθηκε για πολλά χρόνια στην χώρα δεν είχε την αναµενόµενη επιτυχία, καθώς οι συνεταιρισµοί, όπως κάθε άλλος επιχειρηµατικός οργανισµός, ήρθαν αντιµέτωποι µε µεγάλες προκλήσεις. Οι προκλήσεις αυτές δεν είχαν να κάνουν µόνο µε τις ραγδαίες αλλαγές επενδυτικής και καταναλωτικής συµπεριφοράς στις παγκόσµιες αγορές (διαδικτυακή διάχυση εµπορικών πληροφοριών, πραγµατοποίηση ηλεκτρονικών συναλλαγών και επενδύσεων στις αλυσίδες προµηθειών-διακίνησης, βιώσιµη διαχείριση φυσικών πόρων, επιπτώσεις της κλιµατολογικής αλλαγής στην παραγωγή του πρωτογενή τοµέα, οι κλονισμοί στην αλυσίδα ζήτησης λόγω της ξαφνικής εµφάνισης θανατηφόρων ή άλλων λοιµωδών νόσων κατά την παραγωγή, επεξεργασία και διακίνηση προϊόντων), αλλά και µε µια σειρά παραγόντων που αφορούν στην ανάπτυξη στρατηγικών που ικανοποιούν τις ολοένα αυξανόµενες και διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές ανάγκες των µελών.

   Οι συνεταιρισµοί απαιτούν περισσότερο κοινωνικό κεφάλαιο παρά χρηµατικό, τον απαραίτητο συνεκτικό ιστό για τη δηµιουργία και λειτουργία του.  Ωστόσο, το κοινωνικό κεφάλαιο δεν δανείζεται από καµιά τράπεζα, ούτε λαµβάνεται δωρεάν µέσω κρατικών ή κοινοτικών επιχορηγήσεων. ∆εν µπορείς καν να το δηµιουργήσεις µόνος σου, χρειάζεσαι και τους άλλους. Οι συνεταιρισµοί δείχνουν ότι «οι άλλοι» δεν είναι η Σαρτρική κόλαση, αλλά η απαραίτητη προϋπόθεση της ατοµικής και κοινωνικής ευηµερίας.  

   Ο συµβατικός τρόπος επιχειρηµατικότητας αδυνατεί να καλύψει τις σημερινές ανάγκες, καθώς τα κέρδη είναι πιο σηµαντικά από τη βιωσιµότητα, ενώ το ιδιωτικό είναι πιο σηµαντικό από το δηµόσιο όφελος.

   Οι συνεταιριστικές ιδέες λειτουργούν µε επιτυχία, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι σήµερα δεν το γνωρίζουν αυτό. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια  να πεισθούν οι απλοί άνθρωποι για την αναγκαιότητα του «συνεταιρίζεστε».

    Με αφορμή την σημερινή Διεθνή Ημέρα Συνεταιρισμών η µεγάλη πρόκληση λοιπόν είναι η αντιµετώπιση του σκληρού ανταγωνισµού µέσα από µια διαφορετική οδό, αυτή της ανάδειξης της συνεταιριστικής διαφοράς και της ουσιαστικής κοινωνικής ευθύνης. Με τους πολιτικούς θεσµούς παγκοσμίως να δυσκολεύονται να συµβαδίσουν µε έναν ταχέως µεταβαλλόµενο κόσµο, είναι σηµαντικό οι πολίτες να γίνονται όλο και πιο επινοητικοί, να επιχειρούν και να συνεταιρίζονται, προκειµένου να αντιµετωπίσουν τις αναπόφευκτες κοινωνικο- περιβαλλοντικές προκλήσεις.    

 Δρ. Σπυρίδων Α. Θεοτοκάτος