Στις 6 Ιουνίου 2016, ανήμερα δηλαδή της 72ης επετείου από τη μεγάλη Συμμαχική απόβαση των ελευθέρων λαών στη Νορμανδία, στις 6 Ιουνίου 1944, έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών ένας σπουδαίος Αμερικανός άσσος πιλότος, Ελληνικής καταγωγής, ο Σμήναρχος Σπύρος Πισσάνος (Steve N.Pissanos), ο θρυλικός Έλληνας αεροπόρος, ο οποίος στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου εντάχθηκε στην Μοίρα των εθελοντών Αμερικανών πιλότων American Eagles της RAF και εν συνεχεία στην 4η Σμηναρχία Διώξεως των Αεροπορικών Δυνάμεων Στρατού (USAAF), που μετεξελήχθηκε στη σημερινή USAF.
Ο Ελληνοαμερικανός Ήρωας, τέλειωσε τον Β’ ΠΠ με τον βαθμό του Σμηναγού (τότε Λοχαγού των Αεροπορικών Δυνάμεων Στρατού, καθώς δεν είχε συγκροτηθεί η USAF ως ξεχωριστός κλάδος των Αμερικανικών ΕΔ), με 10 καταρρίψεις συνολικώς. 

Μεταπολεμικώς, υπήρξε δοκιμαστής πιλότος των πρώτων αεριωθουμένων αεροπλάνων. Έζησε στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια, με το βαθμό του Σμηνάρχου εν αποστρατεία της USAF. Το 2008 εξέδωσε το βιβλίο του “The Flying Greek” («Ο Ιπτάμενος Έλληνας») περιγράφοντας την περιπέτειά του στην Αμερική και τις προσωπικές του αναμνήσεις από τον πόλεμο.

Ο Σπύρος Πισσάνος γεννήθηκε στον Κολωνό, στις 10 Νοεμβρίου 1919. Οι γονείς του ήταν ο Νίκος Πισσάνος απ την Σπάρτη, μηχανοδηγός των ΗΣΑΠ, κι η Αθηνά Πισσάνου, απ την Κεφαλονιά. Από μικρός είχε πάθος με την Αεροπορία και από μικρός συνήθισε να παίρνει τον «Ηλεκτρικό» από την Αθήνα μέχρι την Κηφισιά και από εκεί με τα πόδια πήγαινε στο Τατόϊ,, όπου έβλεπε με τις ώρες τις προσγειώσεις και τις απογειώσεις των αεροσκαφών της τότε Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας (ΕΒΑ), που επιχειρούσαν από εκεί. 

Το 1938, έφτασε ως λαθρομετανάστης στη Νέα Υόρκη, όπου εργάστηκε ως σερβιτόρος και, πληρώνοντας από το μισθό του, παρακολούθησε μαθήματα πιλότου! Στις αρχές του 1942, εντάχθηκε εθελοντικώς σε ομάδες αγγλόφωνων πιλότων που θα πολεμούσαν για την Βρετανική RAF, οπότε και ονομάστηκε Ανθυποσμηναγός, στην 71η Μοίρα Αμερικανών Εθελοντών, των “American Eagles”.

Στις  24 Οκτωβρίου 1942, οι “American Eagles” μετεξελίχθηκαν στην 4η Σμηναρχία Διώξεως (4th Fighter Group) της USAAFE, που είχε την έδρα της στο Ντέμπντεν, κοντά στο Στάνστεντ της Βρετανίας. Εκεί, ο Πισσάνος ήταν ο μόνος μη Αμερικανός σε αυτήν την Μονάδα, οπότε του προτάθηκε μια άμεση αλλαγή εθνικότητας, που ακολούθησε και μια μετονομασία σε Steven. Στο εξής θα ήταν ο Υποσμηναγός Steven Pissanos, της 334ης Μοίρας, της 4ης Σμηναρχίας Μάχης. Συντόμως  όμως, όταν σημείωσε τις πρώτες του καταρρίψεις με ένα μαχητικό P-47C και την επωνυμία “Miss Plainfield” στο πλάϊ της ατράκτου, οι τοπικές εφημερίδες της γειτονιάς του στο Plainfield του Νιού Τζέρσεϊ τον αναφέρουν σαν τον «Ιπτάμενο Έλληνα» (The Flying Greek).
Στη διάρκεια του Β’ΠΠ ο Πισσάνος συμμετείχε σε πλήθος διαφορετικών αεροπορικών επιχειρήσεων πάνω από τους ουρανούς της κατεχόμενης ακόμα Ευρώπης, πιο συγκεκριμένα της Γαλλίας, Βελγίου, Ολλανδίας και Γερμανίας. Στις 29 Ιανουαρίου 1944, τα καταδιωκτικά της 4ης Σμηναρχίας Μάχης συνόδευσαν 803 βομβαρδιστικά της 8ης Αεροπορικής Δυνάμεως της USAFE σε μια επίθεση εναντίον της Φρανκφούρτης. Ο Σπύρος Πισσάνος πέτυχε μια διπλή νίκη πάνω απ το Άαχεν, εναντίον 2 γερμανικών καταδιωκτικών τύπου Me-109F της JG-2 Πτέρυγος Μαχητικών της Luftwaffe.

Στις αρχές του 1943 η Μονάδα του παρέλαβε τα νέα σύγχρονα καταδιωκτικά P-51B Mustang, μεγάλης ακτίνος δράσεως, και ο Πισσάνος στις 3 Μαρτίου 1943, βρέθηκε πάνω απ το Βερολίνο, συμμετέχοντας με τον νέο τύπου αεροπλάνου αλλά τα ίδια διακριτικά στην υποστήριξη του πρώτου βομβαρδισμού της USAFE, εναντίον της πρωτεύουσας του Γ’Ράϊχ, η οποία όμως τελικώς ματαιώθηκε λόγω κακοκαιρίας.

Με 8 ήδη καταρρίψεις στο ενεργητικό του ήταν επισήμως «άσσος», όταν στις 5 Μαρτίου 1944 η Μονάδα του συνόδευσε βομβαρδιστικά εναντίον στόχων στη Νότια Γαλλία. Τη μέρα εκείνη πέτυχε να καταρρίψει δυο ακόμα Me-109F αλλά στην επιστροφή η μηχανή του σταμάτησε, με αποτέλεσμα να πραγματοποιήσει αναγκαστική προσγείωση στα περίχωρα της Χάβρης. Εκεί κρύφτηκε με τη βοήθεια των Γάλλων «Μακί» της Αντιστάσεως, εντάχτηκε στις δυνάμεις τους και πολέμησε μαζί τους για έξι μήνες, ενώ ταυτόχρονα εκτελούσε χρέη πράκτορα πληροφοριών για λογαριασμό την OSS, που ήταν ο πρόδρομος της σημερινής CIA, με σκοπό τον εντοπισμό στόχων για την Αμερικανική Αεροπορία. Μετά τις μάχες του Παρισιού επέστρεψε στον Αμερικανικό Στρατό, αλλά τότε πληροφορήθηκε ότι λόγω της συνεργασίας του με την Αντίσταση δεν θα του επιτρεπόταν πλέον να πετάξει, από φόβο μην αιχμαλωτιστεί και υποκύψει προδίδοντας τους συνεργάτες του. Έτσι προβιβάστηκε σε Σμηναγό και στάλθηκε σαν δοκιμαστής αεροπλάνων στις ΗΠΑ ως το τέλος του πολέμου.

 
Λ.Σ.Μ.