Η πρόσφατη πυρκαγιά σ’ επικίνδυνα παρατημένο, χωρίς καμία μέριμνα περίφραξης και σήμανσης για την απαγόρευση πρόσβασης, λατομείο στην περιοχή Λαγκάδα τεκμηρίωσε ξανά ότι ορισμένοι συμπολίτες απορρίπτουν αντικείμενα  που θεωρούν σκουπίδια, λέγοντας ότι "τα πετάμε μακριά", αλλά χωρίς να ανησυχούν  πού είναι αυτό το "μακριά" κα τις σοβαρές συνέπειες της πράξης τους στην υγεία την δική τους και της κοινωνίας γενικότερα.

     Γνωρίζουμε ότι σε μια ανεξέλεγκτη χωματερή τίποτα δεν είναι ταξινομημένο. Μόλις πεταχτούν, τα σκουπίδια απλώς στέκονται εκεί και διαλύονται πολύ αργά με την πάροδο του χρόνου. Με τον όρο διάλυση φυσικά εννοούμε την απελευθέρωση τοξικών κατασταλαγμάτων χημικών ουσιών που καταλήγουν αναπόφευκτα στο πόσιμο νερό, στο φαγητό, ακόμα και στον αέρα.  

     Σημαντικές επιπτώσεις έχει και η επιλογή της εκούσιας ή μη πρόκλησης πυρκαγιάς ως μία μέθοδο που εξαφανίζει το πρόβλημα των σκουπιδιών. Στην πράξη αποδεικνύεται εξαιρετικά επικίνδυνη για την υγεία λόγω της εκπομπής τοξικών αέριων, της δημιουργίας υγρών και στερεών αποβλήτων, της αφόρητης δυσωδίας, των αυξημένων αναπνευστικών προβλημάτων, της υποβάθμισης περιοχών καθώς και της συμβολής της στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.

     Είναι καιρός να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση οι καταπράσινες εκτάσεις δάσους 500 τ. χλμ. που μεταμορφώθηκαν οι πιο κατεστραμμένες περιοχές – πληγές των Μίντλαντς στην Αγγλία, νότια του Ντέρμπι και βόρεια του Κόβεντρυ, όπου για δεκαετίες είχαν χρησιμοποιηθεί ως λατομεία. Τα οφέλη είναι τεράστια από τη δημιουργία του πάρκου όπου η δασική κάλυψη από 6% ανέβηκε σε 40%. Ήδη χιλιάδες τουρίστες επισκέπτονται την περιοχή, κάτι που φυσικά ήταν αδιανόητο πριν από μερικά χρόνια. Ταυτόχρονα το ποσοστό ανεργίας παραμένει κάτω από το εθνικό επίπεδο, παρά το ότι έκλεισαν τα λατομεία, ενώ η ανανέωση του αέρα, η παραγωγή οξυγόνου και η προστασία της βιοποικιλότητας είναι αξίες ανυπολόγιστες.

     Πραγματικά μια ωραία πρόταση αξιοποίησης των εγκαταλελειμμένων λατομείων που είναι διάσπαρτα στο νησί μας η οποία θα μπορούσε να προβληματίσει τους ιδιοκτήτες τους. Μην ξεχνάμε ότι τα λατομεία και τα σπήλαια είναι τα πρώτα βιομηχανικά μνημεία και τα δεύτερα μνημεία της φύσης. Αμφότερα προσφέρονται για τουρισμό εναλλακτικό.

     Τα αποτελέσματα βρετανικής έρευνας υποδηλώνουν ότι ο κύριος δείκτης της ελκυστικότητας των ανενεργών λατομείων είναι η μοναδικότητά τους, η αισθητική τους έκφραση, το ενδιαφέρον και η περιέργεια που δημιουργούν καθώς και ότι μπορούν να κερδίσουν μεγαλύτερο αριθμό τουριστών και την ανάπτυξη πεζοπορίας, ποδηλασίας, ιππασίας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, εξειδικευμένο τουρισμό (αναρρίχηση/καταδύσεις) δημιουργώντας επιπλέον πλευρικά αξιοθέατα. Εξαιτίας δε της διαφοροποίησης της μορφής τους, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κοινή κοινωνική εκπαίδευση, ως διδακτική θέση στα προγράμματα τουριστικών ταξιδιών, μαθήματα επιστήμης και οικολογικής παιδείας.            

    Άρα, όταν υπάρχει θέληση μπορούν να γίνουν ουσιαστικά βήματα ως αντίδραση στο τρέχον δίλημμά μας και ως ένας νέος τρόπος σκέψης, μια οικολογική βελτίωση για γιατρειά της διακεκομμένης φύσης για τη ζωή μας.

 Δρ. Σπυρίδων Α. Θεοτοκάτος