Το ντους αποτελεί ιδανικό περιβάλλον για βακτήρια και μύκητες, καθώς η ζεστασιά, η υγρασία και το στάσιμο νερό δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για ανάπτυξη αποικιών βακτηρίων, γνωστών και ως βιοφίλμ.

Αυτές οι «μικροσκοπικές πόλεις» μικροβίων σχηματίζονται σε επιφάνειες όπως το τηλέφωνο και το σπιράλ του ντουζ και «βρωμίζουν» το νερό κατά τη χρήση, προκαλώντας έκθεση σε βακτήρια και μύκητες.

Οι περισσότεροι μικροοργανισμοί είναι αβλαβείς, αλλά μερικά βακτήρια, όπως τα μυκοβακτηρίδια ή η Legionella pneumophila, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές λοιμώξεις, ειδικά σε άτομα με ευάλωτο ανοσοποιητικό σύστημα.

Η ποσότητα των μικροβίων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η συχνότητα χρήσης του ντους, η προέλευση και η επεξεργασία του νερού, το υλικό του σωλήνα και οι τοπικές κλιματολογικές συνθήκες.

Τα βιοφίλμ αναπτύσσονται γρήγορα και μπορούν να φτάσουν στο μέγιστο τους σε περίπου τέσσερις εβδομάδες τακτικής χρήσης, με πιθανή μείωση και επανεμφάνιση μετά από αδράνεια. Οι σωλήνες από PVC-P τείνουν να συγκεντρώνουν περισσότερα βακτήρια από σωλήνες από PE-Xc λόγω μεγαλύτερης διαρροής άνθρακα, που τροφοδοτεί τα μικρόβια.

Τα μικρότερα σπιράλ και τα τηλέφωνα από μέταλλο, όπως ανοξείδωτο ατσάλι ή μπρούντζος, δυσκολεύουν τον σχηματισμό βιοφίλμ, ενώ σύνθετες ή χαμηλής ροής κεφαλές - τύπου «rainfall» ή «eco» - μπορεί να επηρεάσουν την έκθεση στα αερολύματα και να αυξήσουν την εισπνοή μικροβίων.

Η θερμοκρασία του νερού παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο: το ζεστό ντους παράγει περισσότερα αερολύματα στην αρχή της χρήσης, ενώ η Legionella αναπτύσσεται σε θερμοκρασίες 20 - 45°C και μειώνεται πάνω από τους 50 - 60°C.

Για συστήματα με δεξαμενή, συνιστάται να διατηρείται το νερό στους 60°C και να χρησιμοποιείται θερμοστατικός αναμικτήρας για ασφαλή θερμοκρασία ντους. Η προθέρμανση του ντους για 60 - 90 δευτερόλεπτα πριν μπείτε κάτω από το νερό μπορεί επίσης να μειώσει σημαντικά τα μικρόβια που απελευθερώνονται.

Η τακτική συντήρηση είναι, πάντως, η πιο αποτελεσματική μέθοδος πρόληψης: καθαρισμός με πολύ ζεστό νερό, απομάκρυνση αλάτων και μουλιάσμα της κεφαλής σε χυμό λεμονιού μπορούν να διασπάσουν τα βιοφίλμ. Αν υπάρχει ευάλωτο άτομο στο σπίτι, προτιμάται η ετήσια αντικατάσταση σπιράλ και τηλεφώνου αντί για ακριβά «αντιμικροβιακά» προϊόντα, τα οποία έχουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα.

Τέλος, η παρουσία μικροβίων στο ντους δεν πρέπει να θεωρείται αποκλειστικά ως βρωμιά, αλλά ως ένα μικρό οικοσύστημα, που μπορεί να συνυπάρχει με τον χρήστη με σωστές πρακτικές καθαρισμού και συντήρησης! Με απλές καθημερινές συνήθειες και σωστή θερμοκρασία νερού, είναι δυνατόν να μειωθεί η έκθεση σε πιθανούς παθογόνους μικροοργανισμούς χωρίς να χρειάζεται υπερβολική ανησυχία.

Με πληροφορίες από το BBC