Μονή Σισσίων: Ένα μοναστήρι, επτά αιώνες ιστορίας – Η έρευνα που έγινε βιβλίο

Τελευταία ενημέρωση: Κυριακή, 14 Σεπτεμβρίου 2025 11:28

Μονή Σισσίων: Ένα μοναστήρι, επτά αιώνες ιστορίας – Η έρευνα που έγινε βιβλίο

Στον COSMOS 96,5 και την εκπομπή COSMOS MAGAZINE φιλοξενήθηκε η συγγραφέας του  βιβλίου « Η Μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου Σισσίων 13ος – 20ος αιώνας», Θεώνη Στρατιώτη – Γερασιμάτου, η οποία μίλησε για το βίβλιο της και εξήγησε τι την ώθησε ώστε να ασχοληθεί με την Μονή Σισσίων, ποιες δυσκολίες αντιμετώπισε, τι θα της μείνει εντυπωμένο στην μνήμη, αλλά και ποια είναι τα μελλοντικά της σχέδια.

Η αφετηρία της έρευνας

Η συγγραφέας, ερωτηθείσα για το τι την οδήγησε να ασχοληθεί ερευνητικά με τη Μονή Σισσίων και να καταγράψει την ιστορία της σε βιβλίο, ανέφερε ότι αυτό είχε μία «προϊστορία». Εξήγησε ότι κάποια στιγμή πήρε την απόφαση, με βάση τη σχετική παιδεία και την αποσκευή γνώσης που είχε αποκτήσει, να ασχοληθεί με την προβολή και την επικοινωνία της ιστορίας και του πολιτισμού της Κεφαλονιάς στο ευρύ κοινό. Όπως τόνισε, το ευρύ κοινό δεν διαβάζει πολύ, οπότε σκέφτηκε ότι ίσως με έναν δικό της τρόπο θα μπορούσε να μεταδώσει και να επικοινωνήσει αυτή την ιστορία, η οποία αποτελεί προπέτασμα για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής ταυτότητας μέσα στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης.

Από την εγκυκλοπαίδεια στο νέο βιβλίο

Η συγγραφέας εξήγησε ότι πριν από επτά χρόνια ξεκίνησε το πρώτο της πόνημα, το οποίο λειτουργεί σαν μικρή εγκυκλοπαίδεια και περιλαμβάνει την ιστορία της Κεφαλονιάς σε όλες τις εκφάνσεις, πολιτικές, οικονομικές και διοικητικές. Ανάμεσα στα θέματα υπήρχε και το εκκλησιαστικό, όπου σε 20 σελίδες είχε αποτυπώσει την ιστορία της Μονής Σισσίων. Στη συνέχεια αποφάσισε να ασχοληθεί αποκλειστικά με αυτή τη μονή, με αποτέλεσμα να δημιουργήσει ένα έργο 300 σελίδων. Το πρώτο έργο ήταν μία βιβλιογραφική προσέγγιση, ενώ το νέο βιβλίο προέκυψε μετά από βαθιά και εκτεταμένη έρευνα.

Η έμπνευση από τον Δεσπότη

Αποκάλυψε ότι η αρχική ιδέα ήρθε έπειτα από μια ανταλλαγή χαιρετισμών με τον Δεσπότη, ο οποίος της πρότεινε να γράψει για το Μοναστήρι των Σισσίων. Όπως είπε, όχι απλά ενθουσιάστηκε, αλλά «ξετρελάθηκε» με την ιδέα και ξεκίνησε την έρευνα, έχοντας ήδη μία σφαιρική εικόνα από το προηγούμενο βιβλίο της για την ιστορία της Κεφαλονιάς. Υπογράμμισε ότι όταν κάποιος γράφει δύο τόμους των 700 σελίδων για την ιστορία του νησιού, έχει μελετήσει πολύ περισσότερο υλικό από αυτό που τελικά καταγράφει.

Η συγγραφή και οι δυσκολίες

Η ίδια δήλωσε ότι πριν από 1,5 χρόνο ξεκίνησε το νέο βιβλίο, το οποίο ολοκλήρωσε και το θεωρεί καταπληκτικό, σημειώνοντας ότι έχει ήδη τύχει θερμής υποδοχής ακόμα και εκτός Κεφαλονιάς, μέχρι και στην Κύπρο. Εξομολογήθηκε πως αισθάνεται σαν να έχει «γεννήσει ένα παιδί και τώρα να βρίσκεται στη λοχία», υπογραμμίζοντας ότι η συγγραφή δεν είναι κάτι που τελειώνει με το κλείσιμο ενός βιβλίου, αλλά παραμένει μέσα της.

Σχετικά με το πόσο δύσκολο ήταν να γραφτεί το βιβλίο, τόνισε ότι αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες, πίκρες και κόπιασε πάρα πολύ, όπως και με το πρώτο έργο της. Επισήμανε ότι η έρευνα είναι πάντα δύσκολη, γιατί ξεκινά κανείς από το άγνωστο, και ότι το βιβλίο, αν και μικρότερο σε όγκο, απαίτησε ενάμιση χρόνο δουλειάς. Ιδιαίτερα απαιτητική ήταν η διαδικασία εικονογράφησης, με τις φωτογραφίες και τις επεξηγηματικές λεζάντες, που μόνο αυτή πήρε έξι μήνες. Διευκρίνισε ότι έκανε η ίδια την επιμέλεια, διότι έπρεπε να φροντίσει προσωπικά για το δημιούργημά της, ώστε να μην αλλοιωθεί η δομή και η αρχιτεκτονική των φωτογραφιών και των λεζάντων.

Η πρωτογενής έρευνα

Η συγγραφέας μίλησε για τη δυσκολία της πρωτογενούς έρευνας, εξηγώντας ότι δεν περιορίστηκε στα δύο βιβλία του αρχείου της Μονής, αλλά μελέτησε και το αρχείο θρησκείας στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, στο ιστορικό αρχείο Κεφαλονιάς. Εκεί, σε κώδικες άλλων ναών, βρήκε κρίσιμα έγγραφα, όπως για τη λεηλασία της Μονής το 1727. Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι χρειάστηκε να περάσει επτά φορές έναν κώδικα για να εξασφαλίσει ότι δεν θα παραλείψει τίποτα.

Συγκλονιστικά ευρήματα

Σχετικά με τις πηγές που τη συγκλόνισαν, τόνισε ότι δεν βασίστηκε σε προφορικές μαρτυρίες αν δεν μπορούσε να τις πιστοποιήσει με έγγραφα, καθώς υπήρχαν πολλές παρανοήσεις γύρω από την Ιερά Μονή. Έφερε ως παράδειγμα τη λανθασμένη άποψη ότι η λιτανεία οφειλόταν σε κάποια διαθήκη, ενώ στην πραγματικότητα συνδεόταν με την πρακτική των Βενετών, οι οποίοι απαιτούσαν από τους Ορθοδόξους να δείχνουν υποτέλεια κατά την εορτή του Αγίου Μάρκου.

Εξέφρασε τον ενθουσιασμό της για τα ευρήματα, όπως την ανακάλυψη του Ευαγγελίου που είχε στείλει ο Ιάκωβος Πυλαρινός από τη Βενετία το 1688. Τόνισε ότι ο Πυλαρινός δεν ήταν ένας τυχαίος δωρητής, αλλά διεθνώς γνωστός γιατρός, γιατρός του Μεγάλου Πέτρου και ανακάλυψε το εμβολίο της ευλογιάς. Αναφέρθηκε επίσης σε άλλα σημαντικά κειμήλια, όπως το Άγιο Δισκοπότηρο, ένας Απόστολος, καντήλια και δύο μανουάλια που βρίσκονται σήμερα στην Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη. Συγκλονιστική χαρακτήρισε και την ανακάλυψη μιας καμπάνας του 1734, προερχόμενης από τον Άγιο Γεώργιο της Βενετίας, την οποία πιστεύει ότι θα ηχήσει ξανά στην καινούργια εκκλησία της Μονής.

Η συμβολή της Μονής στην Κεφαλονιά

Σε ερώτηση για τη συμβολή της Μονής Σισσίων στη θρησκευτική και πολιτιστική παράδοση της Κεφαλονιάς, υπογράμμισε ότι η θέση της δεν ήταν τυχαία. Το Μοναστήρι, που ιδρύθηκε από τους Φράγκους το 1217, διέθετε τεράστιες εκτάσεις και πρόσβαση τόσο σε βουνό όσο και σε θάλασσα, γεγονός που του επέτρεπε να προσφέρει σφάγια, τυριά, γάλα, λάδι αλλά και φιλοξενία σε ταξιδιώτες και εμπόρους. Εξήγησε ότι εκτός από το θρησκευτικό του έργο, η Μονή είχε κοινωνική προσφορά, λειτουργούσε ως απάγκιο για τον κόσμο και αποτέλεσε σημείο πολιτικών εξελίξεων, αφού χρησιμοποιήθηκε ακόμα και ως χώρος στρατοδικείων και συγκρούσεων.

Η αξιοποίηση της ιστορίας σήμερα

Σχετικά με το πώς μπορεί να αξιοποιηθεί σήμερα αυτός ο ιστορικός πλούτος, επεσήμανε ότι το πρώτο βήμα είναι η μελέτη και η ανάγνωση. Υπογράμμισε ότι η γνώση πρέπει να συνοδεύεται από στοχασμό και περισυλλογή, μακριά από την επιφανειακή πληροφορία των κινητών και των υπολογιστών. Εξήγησε ότι τα δικά της βιβλία έχουν γραφτεί με στόχο να είναι προσιτά και γλαφυρά, με φωτογραφίες και τεκμηρίωση, ώστε να γίνουν κατανοητά και ελκυστικά σε ευρύτερο κοινό. Όπως είπε, επιθυμία της είναι να αφυπνίζει το ενδιαφέρον του κόσμου και να ενθαρρύνει την παρατήρηση και τον προβληματισμό.

Μελλοντικά σχέδια

Τέλος, σε ερώτηση για τα μελλοντικά της σχέδια, ανέφερε ότι ήδη σκέφτεται να ασχοληθεί με κάτι νέο, καθώς μετά την παρουσίαση του βιβλίου εξακολουθεί να διαβάζει και να μελετά ασταμάτητα. Παραδέχτηκε ότι έχει μια «τρέλα» με τη μελέτη και τη συγγραφή και ότι επιθυμεί να συνεχίσει με νέα ερευνητικά και συγγραφικά έργα που θα αναδεικνύουν την ιστορία και τον πολιτισμό της Κεφαλονιάς.

 

Ακούστε ολόκληρη τη συνέντευξη της κας Στρατιώτη - Γερασιμάτου: 

{https://soundcloud.com/user-46829938/cosmos-96-5-theoni-stratioti}

IMG 1696IMG 1698IMG 1699 

Εικόνες από την παρουσίαση του βιβλίο στο προαύλιο της Μονής

m sission vivlio1m sission vivlio2m sission vivlio3m sission vivlio4m sission vivlio5m sission vivlio6m sission vivlio7

Εικόνες : Πόπη Μιχαλάτου

 




336 X 280

16122257999808197650 2

 

 

00 inkefalonia general ad 300X250