ΑΝΑΣΑ: Οι Θέσεις και οι Προτάσεις μας για τον "Καλλικράτη" και τις Αιρετές Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις

Δημοσιεύτηκε: Πέμπτη, 13 Σεπτεμβρίου 2012 13:47

ΑΝΑΣΑ: Οι Θέσεις και οι Προτάσεις μας για τον "Καλλικράτη" και τις Αιρετές Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις

Είναι γνωστή η ριζική μας αντίθεση με τον «Καλλικράτη». Τονίζαμε από τότε ότι ο «Καλλικράτης» είναι η εφαρμογή του μνημονίου στην Αυτοδιοίκηση, το όχημα για την επιβολή νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Οι σημερινές εξελίξεις και η κατάρρευση των οικονομικών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία προχωράει ήδη σε δυναμικές κινητοποιήσεις και δράσεις, μας δικαιώνει απόλυτα.


Το κύριο μέλημα για τις δυνάμεις που προχώρησαν τον Ιούνη του 2010 στην λεγόμενη ¨αναδιάρθρωση¨ της Τ.Α. Ά και Β΄ βαθμού, αποτελούσε ο αποκλεισμός συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών και η άγρια περικοπή πόρων, ώστε να μπορεί να εισπράττει το χρηματιστηριακό και τραπεζικό κεφάλαιο το ταξικό χρέος που συσσώρευσαν η οικονομική ολιγαρχία της χώρας και οι δυνάμεις του δικομματισμού.
Συμπληρώνονται σε λίγους μήνες 2 χρόνια από την εφαρμογή του Καλλικράτη και η πραγματικότητα στην Αυτοδιοίκηση είναι ζοφερή.
 Ξεκινώντας από μια γενική εκτίμηση, θα λέγαμε ότι σήμερα μετά την επιβολή, από την τρόικα και των εγχώριων πολιτικών και οικονομικών ελίτ των Μνημονίων, η χώρα και η Αυτοδιοίκηση ζουν ένα άθλιο παρόν, χωρίς ορατές προοπτικές βελτίωσης για το μέλλον.
 Όλες μας οι εκτιμήσεις, ριζικές διαφωνίες και αντιρρήσεις για τον «Καλλικράτη» έχουν δικαιωθεί, ότι δηλαδή πρόκειται για μια αντιδημοκρατική, συντηρητική, συγκεντρωτική μεταρρύθμιση, που θα κάνει ακόμη πιο γραφειοκρατικό το θεσμό, μακριά από τους πολίτες και τις ανάγκες τους.

Αναφορικά με την πεμπτουσία της Αυτοδιοίκησης, την άμεση Δημοκρατία, τη λαϊκή συμμετοχή και, συνεπώς, τη λαϊκή εξουσία, ο Καλλικράτης αποδεικνύεται ότι έρχεται να συμπληρώσει τον Καποδίστρια και να την αλλοιώσει.
 Η Τ.Α μετατρέπεται καθημερινά σε γραφειοκρατικό μηχανισμό ή μικρό κράτος, απρόσωπο και απόμακρο από τον πολίτη. Με τις συνενώσεις που έγιναν καταστρατηγούνται οι έννοιες της άμεσης δημοκρατίας, της συμμετοχής και της αμεσότητας.
 Ενισχύθηκε και σε τοπικό επίπεδο η έννοια της πολιτικής αλλοτρίωσης, η απομάκρυνση και η αποξένωση των πολιτών από την εξουσία.
 Δημιουργήθηκαν διάφορα κρατίδια, τα οποία προκαλούν έναν έντονο συγκεντρωτισμό και απομακρύνουν τον πολίτη από τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στην επαρχία. όπου ζωντανά χωριά με δραστηριότητα μαράζωσαν.
 Συμπερασματικά, με τον «Καλλικράτη» υπάρχει σαφές πρόβλημα στην αρχή της αντιπροσωπευτικότητας, της συλλογικότητας και της πολιτικής δημοκρατίας. Η Αυτοδιοίκηση μετατρέπεται σταδιακά σε Διοίκηση.

Καθημερινά εμείς οι ενασχολούμενοι με την Αυτοδιοίκηση επιβεβαιώνουμε την αντιδημοκρατικότητα και αναποτελεσματικότητα του Νόμου:
 Από τους κανονισμούς και τον τρόπο λειτουργίας των Περιφερειακών Συμβουλίων, τα οποία τείνουν να έχουν διακοσμητικό ρόλο,
 από τη συγκρότηση και τη λειτουργία των Επιτροπών,
 από τη συγκρότηση της Γενικής Συνέλευσης και του Δ.Σ. των συλλογικών οργάνων της Αυτοδιοίκησης – (ΠΕΔΑ – ΚΕΔΕ-ΕΝΠΕ) - και των συνακόλουθων αποκλεισμών
και άλλα πολλά που διαπιστώνουμε καθημερινά.
 Αξίζει να σημειώσουμε πως οι Καλλικρατικοί Δήμοι ενισχύθηκαν, τουλάχιστον τυπικά, με περισσότερες από 220 αρμοδιότητες, ενώ πάνω από 300 αρμοδιότητες πέρασαν με την εφαρμογή του προγράμματος στις Αιρετές Περιφέρειες, ενώ υπήρξε δραστική μείωση κονδυλίων. Αυτό είχε ως προφανές αποτέλεσμα να μην λειτουργούν ούτε οι στοιχειώδεις και αναγκαίες αρμοδιότητες.

Οι σχέσεις της Αυτοδιοίκησης με το Κράτος συνεχίζουν να είναι σχέσεις δυσπιστίας.
Το κράτος δεν είχε, ούτε έχει το κριτήριο του προτέρου έντιμου βίου, απέναντι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
 Οι σχέσεις Κράτους και Αυτοδιοίκησης, μεταπολεμικά, είναι σχέσεις εξάρτησης, σχέσεις πατρωνίας. Το Κράτος προσπαθεί με κάθε τρόπο να εξαρτήσει ή να πατρονάρει την Τοπική Αυτοδιοίκηση προς όφελός του. Άρα λογικά, υπάρχουν αντιδράσεις, όποτε μια Κυβέρνηση παίρνει κάποια μέτρα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Έτσι έγινε και με τον «Καλλικράτη» και για μια ακόμα φορά, δυστυχώς, η Τ.Α επιβεβαιώθηκε.
 Oι θεσμοθετημένοι πόροι διαρκώς με τεχνάσματα παρακρατούνται,
 οι έλεγχοι σκοπιμότητας δραστηριοτήτων της Τ.Α από όργανα του Κράτους,
 οι υπερεξουσίες των επιτρόπων και του ελεγκτικού που είναι βραχνάς για τους Αιρετούς. Οι επίτροποι είναι αυτοί που καθορίζουν όχι μόνο τη νομιμότητα, αλλά και τη σκοπιμότητα των αποφάσεων των Περιφερειακών Συμβουλίων. Το αποτέλεσμα είναι να μετατρέπεται σταδιακά η Αυτοδιοίκηση σε υπηρεσία του Κράτους. Ταυτόχρονα εμποδίζονται σημαντικές δραστηριότητες της Τ.Α.
 οι συλλήψεις αιρετών από αστυνομικά όργανα όταν υπερασπίζονται τα δίκαια των πολιτών είναι μερικά από τα τεκμήρια της θλιβερής αυτής πραγματικότητας.
 Χαρακτηριστική απόδειξη της δυσπιστίας αυτής είναι η αποτυχία ενός έτερου νεωτερισμού του Καλλικράτη, αυτού του «Συνηγόρου του Πολίτη». Παραμένουν διακοσμητικά όργανα του Καλλικράτη αρκετοί νεωτερισμοί.

Η πολιτική του Μνημονίου επιχειρείται μέσω του Καλλικράτη.
Η εκχώρηση του δημοσίου χώρου και των δημοσίων δραστηριοτήτων μέσω ΣΔΙΤ ή παρομοίων κατασκευασμάτων είναι ασύμβατη με τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου. Με την εφαρμογή του «Καλλικράτη» οι παραπάνω διαδικασίες ξεπέρασαν και τις όποιες δυσάρεστες προβλέψεις μας.
 Επιχειρήθηκαν και επιχειρούνται πολιτικές άμεσης και έμμεσης ιδιωτικοποίησης κρίσιμων κοινωνικών και αναπτυξιακών τομέων (απορρίμματα, ενέργεια, κοινωνικές υπηρεσίες κ.λ.π.) και εκποίηση της δημόσιας περιουσίας και εμπορευματοποίηση του δημόσιου χώρου (ΗΛΙΟΣ, ΣΔΙΤ κ.λ.π.). Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα από τα πολλά είναι το Ελληνικό και οι τρόποι αξιοποίησης του, η ¨ανάπλαση¨ του Βοτανικού, έως την διαχείριση των απορριμμάτων.
 Ταυτόχρονα, οι μαζικές απολύσεις των εργαζομένων στο Δημόσιο σε συνδυασμό με τις λόγω μνημονίων άγριες περικοπές δις € από θεσμοθετημένους πόρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως το 2015, έχει σαν αποτέλεσμα την διάλυση ολόκληρων υπηρεσιών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε κρίσιμους τομείς. Κοινωνικές υπηρεσίες πρόνοιας, καθαριότητα, πράσινο, παιδικοί σταθμοί, βοήθεια στο σπίτι, παιδικές κατασκηνώσεις, δημοτική συγκοινωνία κ.λ.π. θα συρρικνωθούν μέχρι εξαφανίσεως.

Και στα οικονομικά ιδιαίτερα, η εκτίμησή μας ότι ο «Καλλικράτης» είναι η εφαρμογή των μνημονίων στην Αυτοδιοίκηση και το όχημα για την επιβολή νεοφιλελεύθερων πολιτικών, έχει απολύτως δικαιωθεί. Τα οικονομικά της Αυτοδιοίκησης έχουν φτάσει σε οριακά για την επιβίωση της όρια.
 Αρκεί κάποιος να αξιολογήσει το στοιχείο σύγκρισης των τριών τελευταίων χρόνων των προϋπολογισμών για την Τ.Α και θα διαπιστώσει ότι τα έσοδα της από το Κράτος μειώνονται στο εκπληκτικό ποσοστό που προσεγγίζει εάν δεν ξεπερνάει το 60%.
 Από την άλλη πλευρά συνεχίζεται η τοκογλυφία του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. Ο υψηλός τόκος του Ταμείου και τα εμπόδια του ελεγκτικού καθιστούν αδύνατη τη δανειακή βοήθεια της Τ.Α.
 Έτσι «επιτυγχάνεται» η υποχώρηση της Αυτοδιοίκησης σε Κρατική υπηρεσία, ο ακρωτηριασμός των αυτοδύναμων αποφάσεων, η έλλειψη και των ελάχιστων πόρων για άσκηση πολιτικής, η αδυναμία καταβολής ακόμα και των ανελαστικών εξόδων,
 Ακόμα και με τους τυχοδιωκτικούς υπολογισμούς της Κυβέρνησης, η Τ.Α δεν μπορεί να επιβιώσει.
 Το ερώτημα που προβάλλει είναι απλό: Δεν το γνωρίζουν αυτό οι «ειδήμονες»; Βεβαίως το γνωρίζουν, αλλά έχουν άλλα σχέδια, τα οποία πλέον έχουν αποκαλυφθεί, όπως η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών καθαριότητας, η εγκατάλειψη κάθε κοινωνικής πολιτικής από την Τ.Α, η πλήρης ανταποδοτικότητα των υπηρεσιών και δεν έχει τέλος ο κατάλογος των νεοφιλελεύθερων επιλογών που θα οριστικοποιήσουν το θάνατο της Αυτοδιοίκησης.

Υποστηρίζαμε ότι: «η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση δεν δεσμεύεται για τη μεταφορά των απαραίτητων οικονομικών πόρων προς την Αυτοδιοίκηση, ώστε να μπορεί να ασκήσει με επάρκεια και ανεξαρτησία τις αρμοδιότητές της χωρίς την επιβολή νέων φόρων στους πολίτες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η αναφορά στους πόρους είναι εντελώς γενικόλογη. Π.χ. δεν δεσμεύεται πόσο ποσοστό του Φ.Π.Α. θα δοθεί στην Αυτοδιοίκηση. Η ΕΝΑΕ π.χ. έχει αναθέσει ολόκληρη μελέτη η οποία λέει ότι από το Φ.Π.Α. πρέπει να δοθεί το 4% στη Δευτεροβάθμια Αυτοδιοίκηση.
Η Κυβέρνηση το μόνο που τονίζει είναι ότι θα εξοικονομήσει 1,8 δισ. το χρόνο. Από πού και πώς όμως, όταν η μείωση των αιρετών, η μείωση των μισθών τους και η μη διπλομισθία για τους δημόσιους υπάλληλους αιρετούς το κέρδος που δίνει είναι μόνο περίπου 70 εκατ. ευρώ; Το άλλο 1,73 δισ. από πού θα βγει;
Συνεπώς η Αυτοδιοίκηση ή θα μετατραπεί σε φορομπηχτικό μηχανισμό για να επιτελεί τις αρμοδιότητές της ή δεν θα μπορεί να ασκήσει τις αρμοδιότητες που υποτίθεται ότι έχει.
Πρέπει να υπενθυμίζουμε ότι όλες οι Αυτοδιοικητικές Ενώσεις όλα τα σώματα και τα συνέδρια για μια δεκαετία τώρα εκτός από τους κάθε φορά παρακρατημένους πόρους, ότι για να ασκήσει η Αυτοδιοίκηση στο σύνολό της αρμοδιότητες απαιτούνται συν 4 δις ευρώ.»
Α) Οι προϋπολογισμοί των Περιφερειών μας δικαίωσαν διότι είναι όλοι:
1. Ελλειμματικοί (ισοσκελίζονται από τα εικονικά ταμειακά υπόλοιπα των πρώην Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων). Είναι χαρακτηριστικό ότι οι λειτουργικές δαπάνες είναι μειωμένες περίπου 40% σε σχέση με τις λειτουργικές δαπάνες του 2009 των πρώην Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων.
2. Αντιαναπτυξιακοί. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσό του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, είναι σχεδόν μη ανιχνεύσιμο, αν διαιρεθεί με τον πληθυσμό των Περιφερειών αντιστοιχεί σε 35-38 € για κάθε πολίτη. Δηλαδή ο πολίτης κάθε Περιφέρειας προσδοκά ανάπτυξη περίπου 37 €.
3. Αντικοινωνικοί. Τα κονδύλια για κοινωνικές δράσεις, ώστε να ανακουφιστούν όσοι πλήττονται από την κρίση είναι σχεδόν μηδενικά.
Κυρίως όμως, και αυτά τα ελάχιστα ποσά, είναι αμφίβολο αν στην πράξη θα δοθούν στις Περιφέρειες, διότι εξαρτώνται από το φόρο φυσικών προσώπων (2,4%) και από το ΦΠΑ (4%). Σε συνθήκες βαθύτατης ύφεσης, κυρίως ο ΦΠΑ θα είναι προφανώς μειωμένος.
Συμπέρασμα, οι Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις, έχουν λιγότερους πόρους απ' όσους είχαν οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις το 2009.
Β) Τονίζαμε ότι πρόκειται για μια αντιδημοκρατική, συντηρητική, συγκεντρωτική μεταρρύθμιση, που θα κάνει ακόμα πιο γραφειοκρατικό το θεσμό, μακριά από τους πολίτες και τις ανάγκες τους. Είχαμε ζητήσει να λειτουργούν άτυπα συλλογικά όργανα από τους αιρετούς σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα (πρώην Νομός), πρόταση που δεν έγινε δεκτή και η οποία θα μείωνε πέραν των άλλων και την αδιαφάνεια. Δυστυχώς δικαιωνόμαστε και σε αυτή την εκτίμηση.
• Αντιδημοκρατική η λειτουργία του Θεσμού. Στις περισσότερες Περιφέρειες ψηφίστηκε αυτούσιος ο κανονισμός λειτουργίας, στον οποίο είχαν καταλήξει οι 13 Περιφερειάρχες και ο οποίος είναι πολύ πιο αντιδημοκρατικός από τον κανονισμό λειτουργίας που είχε δώσει ως υπόδειγμα το Υπουργείο Εσωτερικών. Ο κανονισμός αυτός περιορίζει ασφυκτικά τα δικαιώματα των μειοψηφιών και υποβαθμίζει τις δυνατότητές μας να ασκούμε το ρόλο μας.
Επίσης η ακραία αντιδημοκρατική ρύθμιση, η οποία δίνει 67% στην πλειοψηφία στην Οικονομική Επιτροπή, κάνει ακόμη πιο αντιδημοκρατικό το σύστημα συνολικά.
• Ενισχύθηκε η αλαζονεία της εξουσίας. Η μη εφαρμογή της απλής αναλογικής σε εκτεταμένο χώρο γεωγραφικά και μεγάλο πληθυσμιακά, όπως είναι οι Περιφέρειες ενισχύει περαιτέρω την αλαζονεία της εξουσίας, την «αρχή του ενός ανδρός», δηλαδή του Περιφερειάρχη. Σε ελάχιστες Περιφέρειες εκλέχθηκε ο Συμπαραστάτης του Πολίτη, διότι οι Περιφερειάρχες επιδίωκαν να βγει κάποιος «κολλητός» τους.
• Η αδιαφάνεια έχει γίνει μεγαλύτερη. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που έρχονται στις συνεδριάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου είναι αδύνατο να τις ελέγξουν οι μειοψηφίες και ιδιαίτερα οι ελάσσονες, αλλά και να πληροφορηθούν γι' αυτές και οι ενδιαφερόμενοι πολίτες.
• Ο συγκεντρωτισμός έχει αυξηθεί, με συνέπεια η εξυπηρέτηση των πολιτών να είναι χειρότερη από πριν, αλλά και η δουλειά των υπαλλήλων πιο δύσκολη. Οι περισσότεροι Περιφερειάρχες, δεν έχουν δώσει αρμοδιότητα ούτε υπογραφής στους Αντιπεριφερειάρχες, με αποτέλεσμα δεκάδες χαρτιά την ημέρα από κάθε Περιφερειακή Ενότητα να πηγαινοέρχονται στις πρωτεύουσες των Περιφερειών για να τα υπογράφουν οι Περιφερειάρχες.
Η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση λοιπόν μετατρέπεται τάχιστα σε ένα θεσμό με βαθιά αντιδημοκρατικά χαρακτηριστικά, συγκεντρωτικό, γραφειοκρατικό, μακριά από τους πολίτες, μακρύ χέρι της μνημονιακής κυβερνητικής πολιτικής.
Σχεδόν δύο χρόνια μετά την εφαρμογή του, μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι ο «Καλλικράτης» συνετέλεσε και συντελεί ώστε το πολιτικό σύστημα να γίνει πιο αδιαφανές, πιο αντιδημοκρατικό, πιο συγκεντρωτικό.
Η μεγάλη χωρική ενότητα που καλύπτουν οι Περιφέρειες, σε συνδυασμό με την έλλειψη θεσμών ελέγχου και κυρίως λόγω του αντιδημοκρατικού, πλειοψηφικού εκλογικού συστήματος, οδηγεί στην περαιτέρω απομάκρυνση της Αυτοδιοίκησης από τους πολίτες και στην ουσιαστική κατάργηση της Δημοκρατίας.
ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ¨ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ ΕΧΕΙ ΝΟΗΜΑ ΜΟΝΟ ΑΝ ΥΠΑΡΞΟΥΝ ΡΙΖΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΘΑ ΚΑΤΑΡΓΟΥΝ ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΝΤΙΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΤΕΡΑΤΟΥΡΓΗΜΑ.
Για εμάς ως Αριστερά υπάρχει ζήτημα ουσιαστικής Δημοκρατικής μεταρρύθμισης, όχι στη νεοφιλελεύθερη συντηρητική κατεύθυνση που πραγματοποιήθηκε, αλλά σε ριζοσπαστική, αριστερή, δημοκρατική, Αυτοδιοικητική κατεύθυνση, που θα έχει ως στοιχεία μεταξύ των άλλων που αναφέραμε παραπάνω και τα παρακάτω σημεία:
• Απλή και ανόθευτη Αναλογική για τη συγκρότηση και ανάδειξη των Περιφερειακών Συμβουλίων, των οργάνων της Αυτοδιοίκησης και την αναλογική εκπροσώπηση όλων των Συνδυασμών σε όλα τα όργανα της.
Με την απλή αναλογική, στα 41 μέλη που απαρτίζουν το Περιφερειακό Συμβούλιο Ιονίων Νήσων, δεν θα παίρνει ο πρώτος συνδυασμός τους 25 Περιφερειακούς Συμβούλους και όλη η αντιπολίτευση τους υπόλοιπους 16, αλλά θα κατανέμονται οι έδρες αναλογικά με βάση την εκλογική προτίμηση των ψηφοφόρων.

• Αναβάθμιση των συλλογικών οργάνων σε βάρος των μονοπρόσωπων.

• Δημιουργία «Περιφερειακής Επιτροπής», η οποία θα αποτελείται από τους εκλεγμένους Περιφερειακούς Συμβούλους κάθε Περιφερειακής Ενότητας. Επιβάλλεται η Δευτεροβάθμια Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση να έχει αιρετά όργανα και στους Νομούς, ως εσωτερικά όργανα της Περιφέρειας, με σαφώς καθορισμένους πολιτικούς ρόλους, αρμοδιότητες και πόρους.
• Η σύγκλιση της Περιφερειακής Επιτροπής πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μια φορά τον μήνα και όταν το ζητάει το 1/3 των μελών της και όχι μόνο όταν το αιτείται ο Αντιπεριφερειάρχης ή ο Περιφερειάρχης. Οι αποφάσεις της για τα θέματα του Νομού να είναι υποχρεωτικές για το Περιφερειακό Συμβούλιο. Στις συνεδριάσεις των Περιφερειακών Επιτροπών να καλούνται οι υποψήφιοι Αντιπεριφερειάρχες των Παρατάξεων που έχουν εκλέξει έναν ή δύο Περιφερειακούς Συμβούλους στο Π.Σ., όπως είναι οι δυνάμεις που υποστηρίχθηκαν από το ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, τους Οικολόγους, την ΑΝΤΑΡΣΥΑ κ.λπ., επειδή είναι αδύνατον να συμμετέχει ο επικεφαλής που έχει εκλεγεί σε όλες τις συνεδριάσεις των Περιφερειακών Επιτροπών.

• Επειδή υπάρχει μεγάλο πρόβλημα αδιαφάνειας και προώθησης των συμφερόντων μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων για διάφορες καταστροφικές, πολλές φορές, επενδύσεις, τις οποίες δεν τις μαθαίνει ο κόσμος:
Όλες οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που αφορούν επενδύσεις σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα, να συζητιούνται υποχρεωτικά στην Περιφερειακή Επιτροπή και στη συνέχεια στο Π.Σ.
Όλες οι Μ.Π.Ε. υποχρεωτικά να γνωστοποιούνται στον αρμόδιο Δήμο ή Δήμους, στους οποίους προτείνεται η συγκεκριμένη επένδυση και θα ζητείται γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου.

• Σε αρκετές Περιφέρειες έχουν δημιουργηθεί προβλήματα επειδή είναι ασαφές πού θα δοθούν τα γραφεία στις Παρατάξεις. Ιδιαίτερα αυτό αφορά τις ελάσσονες μειοψηφίες, οι οποίοι ζητούν γραφεία στην έδρα της κατοικίας των επικεφαλής των Παρατάξεων. Η Περιφερειακή Αρχή οφείλει να παραχωρεί κατάλληλα εξοπλισμένο χώρο και γραμματειακή υποστήριξη στην έδρα της Περιφερειακής Ενότητας, που θα ζητούν οι Παρατάξεις. Επίσης για τη λειτουργία των Παρατάξεων (έξοδα κίνησης κ.λπ.) να προβλέπεται ένα συγκεκριμένο ποσό, αφού προσκομίζονται τα κατάλληλα παραστατικά.
Οι επικεφαλής των Παρατάξεων, οι οποίοι είναι υπάλληλοι, πρέπει να έχουν επιπλέον χρόνο αδείας 30 ημερών. Το πρόβλημα αυτό είναι πιο οξυμμένο για τις ελάσσονες μειοψηφίες, οι οποίες εκπροσωπούνται με έναν ή δύο Περιφερειακούς Συμβούλους.

• Η μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων στους Αντιπεριφερειάρχες και στους Διευθυντές των Υπηρεσιών να είναι υποχρεωτική. Η εμπειρία έχει δείξει ότι σε μερικές Περιφέρειες έχουν σημειωθεί τραγελαφικές καταστάσεις μεγάλου συγκεντρωτισμού, όπου δεν εκχωρούνται αρμοδιότητες τελικής υπογραφής στους χωρικούς Αντιπεριφερειάρχες. Συνεπώς εκτιμούμε ότι πρέπει να υποχρεούνται οι Περιφερειάρχες να μεταβιβάσουν ορισμένες αρμοδιότητες στους Αντιπεριφερειάρχες και στους Διευθυντές των Υπηρεσιών, για τη μείωση της γραφειοκρατίας η οποία έχει υπέρ το δέον αυξηθεί.

• Ύπαρξη θεσμικά της δυνατότητας συνεργασίας ανάμεσα σε Περιφερειακές Παρατάξεις. Επίσης, εάν κάποιος επιθυμεί να αποχωρήσει από την Παράταξη του για πολιτικούς και ιδεολογικούς λόγους επιλέγοντας να ενταχθεί σε άλλο σχήμα θα πρέπει να είναι ελεύθερος στις επιλογές του, να έχει αυτή τη δυνατότητα. Κριτής των όποιων επιλογών και αποφάσεων είναι αποκλειστικά και μόνο ο κυρίαρχος λαός. Δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν ιδεολογικοί χωροφύλακες.

• Με το σημερινό καθεστώς αρκετές Παρατάξεις συμμετέχουν εθελοντικά ως παρατηρητές και όχι επειδή θεσμικά το δικαιούνται στην Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας. Η διαφάνεια, η σωστή διαχείριση και η διαφύλαξη του δημόσιου χρήματος, θεωρούμε ότι διασφαλίζονται με την ύπαρξη της Δημοκρατίας και του ελέγχου στις όποιες αποφάσεις και ιδιαίτερα σε εκείνες που αφορούν την οικονομική δραστηριότητα των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων. Η αναλογική θεσμική εκπροσώπηση και κατοχύρωση όλων των Παρατάξεων στην Οικονομική Επιτροπή, την σημαντικότερη Επιτροπή της Περιφέρειας, αλλά και σε όλες τις επιτροπές του Περιφερειακού Συμβουλίου ιδιαίτερα των μικρών Παρατάξεων, θα συμβάλλει αποφασιστικά στη χρηστή διαχείριση των πόρων της Β΄θμιας Αυτοδιοίκησης, αλλά και στην καλύτερη ενημέρωση των πολιτών.

• Αναβάθμιση του ρόλου της αντιπολίτευσης με συμμετοχή της στην Εκτελεστική Επιτροπή της Περιφέρειας, η οποία αποτελεί το συντονιστικό και εκτελεστικό όργανο της Περιφέρειας, παρακολούθησης εφαρμογής της Περιφερειακής πολιτικής και ανάπτυξης σε όλους τους τομείς. Σήμερα αποτελεί άβατο για τους εκλεγμένους αντιπροσώπους καθώς σε αυτή συμμετέχει μόνο ο Περιφερειάρχης και οι Αντιπεριφερειάρχες..

• Δεσμευτική ισχύ για τις όποιες αποφάσεις της Κυβέρνησης όταν η Κρατική Διοίκηση θέλει να εκδώσει οποιαδήποτε κανονιστική πράξη, η οποία αφορά την αειφόρο ανάπτυξη, τα ρυθμιστικά ή χωροταξικά ή πολεοδομικά σχέδια και τις αποφάσεις χωροθέτησης εγκαταστάσεων και λοιπών δραστηριοτήτων, οφείλει να ζητά τη γνώμη των οικείων αιρετών συλλογικών οργάνων των Περιφερειών, εάν θέλουμε να μιλάμε για αποκέντρωση σε τοπικό επίπεδο.

• Οι Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις που έχουν στην αρμοδιότητα τους νησιά (Νοτίου Αιγαίου, Βορείου Αιγαίου, Ιονίου, Αττικής) θα είναι αρμόδιες για το σχεδιασμό, την έγκριση και την παρακολούθηση των σχεδίων των ενδοπεριφερειακών συγκοινωνιών. Η συμμετοχή τους στο Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συνδέσεων θα έχει βαρύνουσα γνώμη στις αποφάσεις του.

• Οι μετατάξεις των ενδιαφερόμενων υπαλλήλων μεταξύ Περιφερειών να μπορούν να πραγματοποιούνται με κοινές αποφάσεις των Περιφερειαρχών, κατόπιν σύμφωνης γνώμης των οικείων Υπηρεσιακών Συμβουλίων, χωρίς να χρειάζεται έκδοση απόφασης των αρμόδιων Υπουργών.

• Έκφραση των τοπικών κοινωνιών που αποτελούν τον πληθυσμό της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης για σοβαρά ζητήματα που τους αφορούν, με θεσμοθέτηση δημοψηφισμάτων τα οποία θα πραγματοποιούνται είτε με την συγκέντρωση ικανού αριθμού υπογραφών από τους κατοίκους, είτε όταν το Περιφερειακό Συμβούλιο καλείται να πάρει κορυφαίες αποφάσεις.

• Κατάργηση των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Το 1997 με τον Ν.2503 αποκτήσανε περαιτέρω υπόσταση οι τότε 13 Κρατικές Περιφέρειες και νυν Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (Α.Δ.) όπως ονομάζονται από 01.01.2011. Σήμερα υπάρχουν 7 Α.Δ. και υποτίθεται ότι είναι μία μορφή αποκεντρωμένης Κρατικής λειτουργίας η οποία διοικείται μέσω των διορισμένων Γενικών Γραμματέων (Γ.Γ.), που υπάγονται και εποπτεύονται από το Υπουργείο Εσωτερικών. Είναι ένας θεσμός που έρχεται από το χθες και κουβαλάει μαζί του την προσπάθεια ελέγχου, πολιτικού ¨παιχνιδιού¨, χειραγώγησης αλλά και παραγκωνισμού των αιρετών της Τ.Α., μέσω και των οικονομικών πόρων που διαχειριζόντουσαν τα Περιφερειακά Ταμεία.
Επιδιώκεται μέσα από τον κάθε φορά κομματικό διορισμένο Γ.Γ. της Α.Δ. το πέρασμα της Κυβερνητικής γραμμής στο χώρο της Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού κατά κύριο λόγο, υλοποιώντας συγκεκριμένες πολιτικές και κατευθύνσεις. Εμείς θεωρούμε ότι τον πολιτικό έλεγχο των εκλεγμένων αρχόντων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ο μόνος αρμόδιος να τον ασκεί είναι η τοπική κοινωνία που τους εξέλεξε και όχι ο Γ.Γ. της Α.Δ. Οι πολίτες θα επιβραβεύσουν ή θα απορρίψουν μέσα από την εκλογική διαδικασία και όχι οι διορισμένοι κομματικοί τοποτηρητές των Κρατικών μορφωμάτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων.
Σημειώνουμε ότι τα Περιφερειακά Ταμεία των Α.Δ. μεταφέρθηκαν λόγω Καλλικράτη από 01.07.2011 στις νεοσυσταθείσες Αιρετές Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις,με πρόσφατο Νόμο (4071/11.04.2012) όμως το Υπουργείο Εσωτερικών επιχείρησε να τα ξαναδημιουργήσει δίνοντας πόρους στις Κρατικές Αποκεντρωμένες Διοικήσεις.
Πολλά θα μπορούσανε να αναφερθούνε ως παραδείγματα, του φόβου της κεντρικής εξουσίας απέναντι στη Τ.Α., πολλές αρμοδιότητες που θα έπρεπε να είχανε εκχωρηθεί στις Αιρετές Περιφέρειες, παραμένουν στις Α.Δ. μακριά από την θέληση και τις απόψεις των τοπικών κοινωνιών, π.χ. τα ιχθυοτροφεία. Η Α.Δ. λειτουργεί ως υπερσυγκεντρωτικό, γραφειοκρατικό και απόμακρο μοντέλο, παράγοντας μεταξύ άλλων εμπόδια ελέγχου και συμμετοχής πολιτών και εργαζομένων σε αυτό το μόρφωμα, αλλά και σοβαρότατα προβλήματα όπως:
Μη άσκηση καθετοποιημένης εθνικής δασικής πολιτικής όταν η Ειδική Γραμματεία Δασών και η Γενική Διεύθυνση Δασών είναι στο ΥΠΕΚΑ, αλλά τα Δασαρχεία και οι Διευθύνσεις Δασών ανήκουν στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις οι οποίες εποπτεύονται από το Υπ. Εσωτερικών. Ούτε βέβαια ασκείται καθετοποιημένη μεταναστευτική πολιτική όταν υπάρχει στο Υπ. Εσωτερικών η Γενική Γραμματεία Μεταναστευτικής Πολιτικής, αλλά οι Διευθύνσεις Αλλοδαπών και Μετανάστευσης καθώς και οι Διευθύνσεις Αστικής Κατάστασης ανήκουν στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, κ.α.
Στην επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση πρέπει να προχωρήσουμε στην αλλαγή του θεσμικού πλαισίου ώστε να καταργηθεί η Αποκεντρωμένη Διοίκηση.

ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ Η ΑΝΑΓΚΗ ΕΝΟΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ
Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι παραμένει πάντα επιτακτική η ανάγκη για μια ενιαία, ολοκληρωμένη δημοκρατική μεταρρύθμιση του Κράτους και των Αυτοδιοικητικών θεσμών. Αυτό θα γίνει με την ανατροπή του Καλλικράτη και την αντικατάστασή του από ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που θα εγκαθιδρύει μια δημοκρατική, αποτελεσματική Αυτοδιοίκηση με ουσιαστικές αρμοδιότητες και πόρους.
Να γίνει η Τ.Α. ουσιαστικός παράγοντας που θα συμβάλλει στην ισόρροπη ανάπτυξη με την αντιμετώπιση των τεράστιων ανισοτήτων που εμφανίζονται μεταξύ κέντρου και περιφέρειας, να γίνει φορέας κοινωνικής και οικονομικής προόδου, φορέας ουσιαστικής κοινωνικής συμμετοχής, δημοκρατίας και διαφάνειας.
Τα χαρακτηριστικά μιας τέτοιας μεταρρύθμισης ή ενός εναλλακτικού θεσμικού πλαισίου λειτουργίας προς τον «Καλλικράτη» θα πρέπει να είναι:
 Ακριβής κοστολόγηση & χρηματοδότηση των αρμοδιοτήτων της Τ.Α.
 Εξάλειψη της θλιβερής πραγματικότητας της Περιφέρειας – επαίτη.
 Κατάργηση του θεσμικού πλαισίου που προωθεί την ανταποδοτικότητα, την εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση των δραστηριοτήτων της Τ.Α.
 Ισχυρή – Λαϊκή – Αποτελεσματική Αιρετή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση.
 Συμμετοχή – άμεση δημοκρατία – αμεσότητα – εγγύτητα – επικουρικότητα και όχι αποξένωση των πολιτών.
 Η αποκέντρωση με την έννοια της πολιτικής δημοκρατίας, συμμετοχής, δηλαδή, του πολίτη στις διαδικασίες συναπόφασης στη γειτονιά του και, συνεπώς, ενεργοποίησης του. Η έννοια δηλ. των μικρών ανθρώπινων βάσεων, όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις.
 Η ενίσχυση των θεσμών λαϊκής συμμετοχής ελέγχου & λογοδοσίας των τοπικών αρχών.
 Η καθιέρωση της απλής αναλογικής για την αντιστοίχιση των οργάνων της Αυτοδιοίκησης με τη λαϊκή βούληση.
 Οι αναγκαίες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της, για να ξεπεραστούν τα γραφειοκρατικά εμπόδια και οι έλεγχοι σκοπιμότητας των αποφάσεών της.
 Η επεξεργασία σχεδίων τοπικής ανάπτυξης με προτεραιότητα το κοινωνικό όφελος.
 Βασικοί άξονες της παραπάνω κατεύθυνσης είναι η υπεράσπιση της κατοικίας, του δημόσιου χώρου και του περιβάλλοντος από τις επιθέσεις της νεοφιλελεύθερης αγοράς, η προώθηση κοινωνικής πολιτικής ενάντια σε κάθε μορφή αποκλεισμών, η υποστήριξη ευπαθών κοινωνικών ομάδων, οι ανοιχτές θεραπευτικές κοινότητες, η ένταξη των μεταναστών.
 Αγώνας απέναντι στον κοινωνικό συντηρητισμό, ο οποίος αλληλοτροφοδοτείται με νεοφιλελεύθερα επικοινωνιακά σχέδια.
 Στόχος μας είναι ένα συνολικό εναλλακτικό θεσμικό πλαίσιο, Αυτοδιοικητικό, που θα παρεμβαίνει στα δρώμενα της πόλης στα μεγάλα πολιτικά ζητήματα και θα δημιουργεί συνθήκες κινήματος.
 Η Αυτοδιοίκηση μπορεί να μην είναι η ίδια κίνημα, αλλά οι Αυτοδιοικητικοί οφείλουν να δημιουργούν κίνημα.
 Οφείλουμε, συνεπώς, να έχουμε διαρκώς στη σκέψη μας μια Αυτοδιοίκηση στην υπηρεσία του Πολίτη, η οποία να λειτουργεί ως λαϊκή εξουσία, να είναι αγωνιστική και διεκδικητική και να είναι οικονομικά επαρκής για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της.
 Να συνδέουμε την Τ.Α με τα κινήματα πόλης, με συλλογικότητες φεμινιστικού χαρακτήρα και κάθε μορφής προοδευτικές και ριζοσπαστικές συλλογικότητες κοινωνικού, οικολογικού και πολιτιστικού χαρακτήρα.

Γίνεται αντιληπτό ότι ακόμη και στα σημερινά πλαίσια, πλαίσια κυριαρχίας του αστικού συστήματος, εμάς ως ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΑΡΧΩΝ για τα Ιόνια Νησιά, μας ενδιαφέρει το πώς και για ποιόν λειτουργεί η Δημόσια Διοίκηση και οι φορείς της, σε ποια κατεύθυνση είναι προσανατολισμένη, τι υπηρεσίες προσφέρονται στους πολίτες και στο κοινωνικό σύνολο.
Πολύ περισσότερο που οι νεοφιλελεύθερες επιλογές της Κυβέρνησης, της Ε.Ε. και του ΔΝΤ οδηγούν στην απομείωση του δημόσιου αγαθού, του δημόσιου χώρου και των δημόσιων Υπηρεσιών προς όφελος των ιδιωτικών συμφερόντων.
Δεν παραπέμπουμε τα πάντα στο αύριο, παλεύουμε από σήμερα να κατακτάμε θέσεις, αναδεικνύοντας τις προτάσεις μας για μια διαφορετικά Δημόσια Διοίκηση με δημοκρατική συγκρότηση και λειτουργία, σύγχρονη, παραγωγική, προσανατολισμένη προς όφελος των δυνάμεων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της εργασίας και του τόπου, όχι λειτουργό και αρωγό των ολιγαρχικών συμφερόντων, των οικονομικών ελίτ και της διαπλοκής.

 

Θεόδωρος Γαλιατσάτος

Περιφερειακός σύμβουλος
Επικεφαλής ΑΝ.Α.Σ.Α




ΠΙΟ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ