Στον Inkefalonia 89,2 και στην εκπομπή «Μέρα Μεσημέρι», με τη δημοσιογράφο Ελευθερία Κουλουριώτου, μίλησε ο σκηνοθέτης του Θεατρικού Εργαστηρίου του Δήμου Αργοστολίου, Σταύρος Παπαδάτος, αναφερόμενος στη φιλοσοφία, τη διαδικασία και το βαθύτερο μήνυμα του «Σπιτιού του Άη Βασίλη», αλλά και στη συνολική πορεία του Εργαστηρίου.

Όπως σημείωσε, παραπέμποντας στον Μίλτων, «η παιδική ηλικία δείχνει τον άνθρωπο όπως η αυγή την ημέρα», ενώ τόνισε ότι τα παιδιά έχουν συνδέσει από μόνα τους τα Χριστούγεννα με την αθωότητα, τη φροντίδα, το νοιάξιμο, την αγάπη και τις αγκαλιές.

Το μήνυμα πίσω από το Σπίτι του Άη Βασίλη

Ο κ. Παπαδάτος ανέφερε ότι από τις 20 έως και τις 30 Δεκεμβρίου, μέσα από το Θεατρικό Εργαστήρι και το Σπίτι του Άη Βασίλη στο Δημοτικό Θέατρο Αργοστολίου, επιχειρείται να περάσει ένα ξεκάθαρο μήνυμα: να κοιτάμε τι υπάρχει γύρω από το δέντρο και όχι μόνο κάτω από αυτό, αναζητώντας απλώς ένα δώρο.

Πώς «χτίστηκε» το Εργαστήρι του Άη Βασίλη

Αναφερόμενος στη διαδικασία δημιουργίας, εξήγησε ότι όλα ξεκίνησαν «με τη δεκαπλή αγάπη, τη θέληση και τον εθελοντισμό». Όπως είπε, πρόκειται για μια δράση που επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, με μικρές διαφοροποιήσεις και με αλλαγές στο έμψυχο υλικό.

Μαζί με τη συνάδελφό του Στάμω Στεριώτου, έστησαν τη φετινή εκδοχή με τη μεγάλη βοήθεια των εθελοντών του Θεατρικού Εργαστηρίου του Δήμου Αργοστολίου. Στην αρχική ομάδα συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο Πέτρος Κομποθέκρας και η Ρόζα Μπεκατώρου, ενώ καθοριστική ήταν και η στήριξη του Δήμου, με τον Βίκτωρα Ρουχωτά να φροντίζει για ό,τι χρειαζόταν, ώστε να δημιουργηθεί μια αναπαράσταση – ένα παραμύθι που να μπορεί ο επισκέπτης να το αισθανθεί όσο το δυνατόν πιο έντονα.

Ο σκηνοθέτης στάθηκε ιδιαίτερα στη συμβολή των εθελοντών, σημειώνοντας ότι πολλοί από τους 35 ενήλικες του Εργαστηρίου θέλησαν να συμμετάσχουν ενεργά στη δεκαήμερη διαδικασία. Ανάμεσά τους ήταν οι Ωκεανίς Τζιβρά, Νεφέλη Σπυράτου, Χαράλαμπος Αυγούλος, Ελευθερία Αμπατζίδου, Ντίνα Διακρούση, Μιχάλης Καλτσονάκης, Μάγδα Ηλιοπούλου, Γεωργία Λεβεντάκη, Ελένη Καπλανίδη, Γιούλη Κλεφτοσπύρου, Αμαλία Νεοφύτου και Κατερίνα Μινέτου.

Παράλληλα, σημαντική ήταν η παρουσία της θεατροπαιδαγωγού Καλλιόπης Λιοσάτου, της δασκάλας χορού Ειρήνης Καλογηρά, καθώς και της Εύας Δανελάτου, η οποία επιμελήθηκε τις ζωγραφιές σε όλο τον χώρο, αποτυπώνοντας γρήγορα τις ιδέες που της μεταφέρθηκαν για τους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους.

Η φετινή θεματολογία και η βιωματική προσέγγιση

Για τη φετινή χρονιά, ο κ. Παπαδάτος εξήγησε ότι η θεματολογία βασίστηκε σε μια διαφοροποιημένη ιδέα, που σχετίζεται με την αναπαράσταση και το κέφι των ίδιων των εθελοντών. Η προσέγγιση των παιδιών έγινε με αγάπη και χωρίς προκατασκευασμένο ντεκουπάζ ή προεργασία. Όπως είπε, υπήρχε μόνο η γνώση ότι θα βασιστούν στον αυτοσχεδιασμό και ότι, καθημερινά, δίπλα στον Άγιο Βασίλη θα βρίσκονται τα ξωτικά, με διαδραστική σχέση τόσο με τα παιδιά όσο και μεταξύ τους.

Το παιδί, μπαίνοντας στον χώρο, αντικρίζει μια κατάσταση βγαλμένη από παραμύθι: ο Άγιος Βασίλης μπορεί να κοιμάται, να διαβάζει την εφημερίδα του, να φωτογραφίζεται με τα παιδιά, ενώ τα ξωτικά βοηθούν σε κατασκευές, ζωγραφιές, μηνύματα και άλλες δημιουργικές δραστηριότητες, διατηρώντας παράλληλα επικοινωνία μεταξύ τους.

Όπως ανέφερε, λίγο πριν από κάθε δράση υπήρχε μια σύντομη, πεντάλεπτη προσέγγιση για το τι ακριβώς θα κάνουν τα ξωτικά, ενώ το βασικό στοιχείο που ξεχωρίζει τους εθελοντές είναι η εσωτερική χαρά που κουβαλούν. Στόχος, όπως τόνισε, δεν είναι η διεκπεραίωση, αλλά τα παιδιά να εμποτιστούν με τη χαρά και τη λάμψη των Χριστουγέννων, μέσα από εθελοντές-ηθοποιούς που γίνονται οι ίδιοι παιδιά.

Παραμύθια με σύγχρονο μήνυμα

Ο κ. Παπαδάτος στάθηκε και στον τρόπο αφήγησης των παραμυθιών, φέρνοντας ως παράδειγμα μια διαφορετική εκδοχή της Κοκκινοσκουφίτσας. Σε αυτήν, ο λύκος δεν σκοτώνεται, ούτε τιμωρείται. Αντίθετα, παρουσιάζεται ως ένα λυκάκι που βρίσκει η Κοκκινοσκουφίτσα στο δάσος, το πηγαίνει στη γιαγιά, η οποία εξηγεί ότι ανήκει στην άγρια φύση. Το λυκάκι αγαπιέται και, όταν έρθει η στιγμή, επιστρέφει ελεύθερο στο δάσος.

Όπως εξήγησε, αυτή η προσέγγιση βασίζεται στην εσωτερική χαρά των εθελοντών και στη μεγάλη προσοχή στο μήνυμα που μεταφέρεται στα παιδιά στο τέλος κάθε παραμυθιού.

Το παραμύθι ως μετάβαση στη ζωή

Ο σκηνοθέτης υπογράμμισε ότι αυτό που επιδιώκουν είναι το παραμύθι να μη λειτουργεί διεκπεραιωτικά, αλλά ως μετάβαση σε μια πραγματική ζωή μέσα από έναν μαγικό κόσμο. Έναν κόσμο που τα παιδιά μπορούν να αφυπνίσουν, να επικαλεστούν και να κρατήσουν μέσα τους, ώστε μεγαλώνοντας να διατηρήσουν αυτές τις μαγικές στιγμές και τη χαρά που τους προσφέρουν.

Αναφερόμενος στους πρωταγωνιστές, σημείωσε ότι υπερβαίνουν τον εαυτό τους σε έναν ανοιχτό, διαδραστικό χώρο, με στόχο να μη μένουν εκτεθειμένοι σε παράγοντες δυσθυμίας ή πίεσης χρόνου, εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι όλα θα είναι καλύτερα.

Κόπωση, απολογισμός και «γλυκιά πίκρα»

Κατά τη διάρκεια του δεκαημέρου, οι συντελεστές νιώθουν κόπωση, ωστόσο, όπως είπε, η λέξη αυτή αντικαθίσταται από τη χαρά που παίρνουν από τη χαρά των παιδιών. Μίλησε για τη «μαγεία» της αυτοδιαχείρισης που προσφέρει η εποχή και οι στιγμές, αλλά και για τη μερική θλίψη της στιγμής του ξεστησίματος, όταν «κατεβαίνει» όλο αυτό το παραμύθι.

Ο απολογισμός, όπως ανέφερε, είναι πάντα σκληρός για όποιον αναλαμβάνει ένα τέτοιο εγχείρημα, καθώς γεννιούνται σκέψεις για το τι θα μπορούσε να γίνει καλύτερα, πιο όμορφα ή διαφορετικά, με στόχο πάντα τη βελτίωση για την επόμενη χρονιά. Παρά τη «γλυκιά πίκρα», η επαφή με τα βλέμματα και τη διαφορετικότητα των παιδιών δημιουργεί ένα αίσθημα βαθιάς ικανοποίησης.

Όπως χαρακτηριστικά είπε, «οι σπουδαίοι άνθρωποι είναι τα παιδιά», και ο αγώνας των ενηλίκων είναι να μη χάσουν την αθωότητα και τη χαρά τους, ακόμη και όταν διαχειρίζονται προβλήματα.

Σκέψεις για τη γονεϊκότητα και την αθωότητα

Ο κ. Παπαδάτος αναφέρθηκε και στη γονεϊκότητα, τονίζοντας ότι κανείς δεν είναι τέλειος άνθρωπος ή γονέας. Σημείωσε ότι είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε πως το παιδί είναι κομμάτι μας, αλλά δεν μας ανήκει, και ότι οφείλουμε να του δίνουμε χαρά, ελευθερία, αθωότητα και τη δυνατότητα να κάνει λάθη.

Παράλληλα, εξέφρασε την ευχή οι ενήλικες να λένε συχνότερα «συγγνώμη» στα παιδιά τους, όταν και όποτε χρειάζεται.

Η πορεία του Θεατρικού Εργαστηρίου και τα επόμενα έργα

Το Θεατρικό Εργαστήρι του Δήμου Αργοστολίου, όπως ανέφερε, κινείται στα γνωστά του πλαίσια. Μέχρι τα Χριστούγεννα δεν ανεβάζει παραστάσεις, ωστόσο φέτος, για πρώτη φορά, δόθηκαν ρόλοι στους ενήλικες πριν τις γιορτές. Οι παραστάσεις προγραμματίζονται περίπου έναν μήνα μετά τα Χριστούγεννα.

Στο Εργαστήρι συμμετέχουν περίπου 27 έφηβοι, 35 ενήλικες και γύρω στα 23 παιδιά. Ο ίδιος σημείωσε ότι, δουλεύοντας με τα παιδιά, προσπαθεί να εισχωρήσει στην αθωότητά τους, έχοντας πάντα την ευθύνη. Όπως είπε, «στα παιδιά δίνω πάρα πολύ λίγα σε σχέση με αυτά που παίρνω», τονίζοντας ότι μαθαίνει πολλά από την ειλικρίνειά τους, τον τρόπο σκέψης και τη συμπεριφορά τους.

Ένα από τα δύο έργα που δουλεύονται αυτή την περίοδο από τους ενήλικες είναι η κωμωδία «Ο Δράκος» του Σβαρτς, με περισσότερους από 30 ηθοποιούς. Πρόκειται για το γνωστό αλληγορικό παραμύθι του Ρώσου συγγραφέα Ευγένι (Γεβγκένι) Σβαρτς, γραμμένο το 1943. Στη συνέχεια θα ανέβει και δεύτερο έργο, «Τα Μαγικά Μαξιλάρια», το οποίο ξεκίνησε πέρυσι και θα συνεχιστεί μετά τα Χριστούγεννα.

Ο κ. Παπαδάτος σημείωσε επίσης ότι το Θεατρικό Εργαστήρι δεν μπορεί πλέον να λειτουργήσει χωρίς αδειοδοτήσεις, ακόμη και όταν δεν υπάρχει εισιτήριο ή χορηγοί, κάτι που συχνά ξενίζει συγγραφείς και μεταφραστές.

Η επιλογή της Κεφαλονιάς και το επίπεδο των παραγωγών

Ο σκηνοθέτης ανέφερε ότι επέλεξε συνειδητά να βρεθεί στην Κεφαλονιά, επισημαίνοντας ότι το νησί έχει να επιδείξει πλούσιες και αξιόλογες θεατρικές παραγωγές, ακόμη και σε σύγκριση με επαγγελματικές παραστάσεις που φιλοξενούνται εκεί. Όπως είπε, το επίπεδο είναι καλύτερο από αυτό πολλών Δήμων στην Ελλάδα και, ίσως, ακόμη και ορισμένων ΔΗΠΕΘΕ.

Το μήνυμα των Χριστουγέννων

Κλείνοντας, ο κ. Παπαδάτος ευχήθηκε χρόνια πολλά σε όλους και τόνισε την ανάγκη να κρατήσουμε την παιδική αθωότητα και να ενημερωνόμαστε λιγότερο. Όπως είπε, ο καταιγισμός ενημέρωσης δεν αφήνει τον εγκέφαλο να συλλάβει και να επεξεργαστεί όσα χρειάζεται.

«Ας το κατακτήσουμε, κατακτώντας μικρά πραγματάκια: παιδική αθωότητα, όμορφες στιγμές και περισσότερη σημασία στον εαυτό μας – δέκα φορές στον εαυτό μας – και αμέσως μετά να στραφούμε στον άνθρωπο», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ακολουθεί το ηχητικό της συνέντευξης.

{https://soundcloud.com/user-46829938/stayros-papadatos}