Αλλαγές στον τρόπο που πραγματοποιούνται οι πληρωμές στην Ελλάδα έρχονται από την 1η Νοεμβρίου 2025 αφού πλέον όλες οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να δέχονται πληρωμές μέσω της υπηρεσίας IRIS Payments.

Η νέα υποχρέωση αφορά κάθε επιχείρηση και επαγγελματία, οι οποίοι θα πρέπει να αποδέχονται πληρωμές IRIS είτε μέσω τερματικού POS είτε με QR κωδικό τον οποίο θα σαρώνει ο πελάτης μέσω της τραπεζικής του εφαρμογής.

Ανησυχία προκαλεί στους λογιστές η εφαρμογή της υποχρεωτικής αποδοχής πληρωμών μέσω του συστήματος IRIS από τις επιχειρήσεις, καθώς, όπως επισημαίνουν, οι τράπεζες δεν έχουν ακόμη ολοκληρώσει τις απαραίτητες διαδικασίες για την πλήρη λειτουργία του συστήματος.

Από την 1η Νοεμβρίου 2025, οι επιχειρήσεις που δεν θα δέχονται πληρωμές μέσω IRIS κινδυνεύουν με την επιβολή προστίμων, ωστόσο οι λογιστές τονίζουν πως η αγορά δεν είναι ακόμη έτοιμη να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις.

Η σχετική υποχρέωση καθιερώθηκε με τον νόμο 5193/2025, ο οποίος προβλέπει ότι όλα τα νομικά πρόσωπα που συναλλάσσονται με ιδιώτες –εκτός επαγγελματικής δραστηριότητας– οφείλουν να αποδέχονται πληρωμές μέσω υπηρεσιών άμεσης πληρωμής, όπως το IRIS.

Η διάταξη τίθεται σε ισχύ στις 31 Οκτωβρίου 2025, γεγονός που, σύμφωνα με τον Λογιστικό Σύλλογο Αθηνών, σημαίνει ότι η πραγματική ημερομηνία συμμόρφωσης είναι η 31η Οκτωβρίου και όχι η 1η Νοεμβρίου, όπως έχει ευρέως αναφερθεί. Παρά ταύτα, επισημαίνεται ότι οι τράπεζες δεν έχουν ακόμη ενεργοποιήσει πλήρως τη δυνατότητα ενσωμάτωσης του IRIS σε εταιρικούς λογαριασμούς, αφήνοντας τα νομικά πρόσωπα σε αδιέξοδο ως προς τη συμμόρφωση.

Οι λογιστές προειδοποιούν ότι η έλλειψη τεχνικής ετοιμότητας και οι καθυστερήσεις στην ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα για τις επιχειρήσεις, καθώς υπάρχει ορατός κίνδυνος να βρεθούν αντιμέτωπες με κυρώσεις χωρίς να ευθύνονται οι ίδιες.

Παράλληλα, αν και ο νόμος προβλέπει πρόστιμα από 10.000 έως 20.000 ευρώ για τη μη αποδοχή πληρωμών μέσω IRIS, οι κυρώσεις αυτές δεν έχουν ακόμη τεθεί σε ισχύ, καθώς εκκρεμεί η έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης.

Ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών για την υποχρεωτική αποδοχή πληρωμών μέσω IRIS

Ενημερωτικό έγγραφο προς τα μέλη του απέστειλε ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών (ΕΣΑ), προκειμένου να αποσαφηνίσει το πλαίσιο της υποχρεωτικής αποδοχής πληρωμών μέσω του συστήματος άμεσων πληρωμών IRIS, που αφορά νομικά πρόσωπα και επαγγελματίες. Όπως επισημαίνει ο Σύλλογος, η πληθώρα εκκρεμοτήτων και ασάφειες γύρω από την εφαρμογή του μέτρου έχουν προκαλέσει «μεγάλη αναστάτωση σε χιλιάδες εμπόρους».

Σύμφωνα με τον ΕΣΑ, η υποχρέωση θεσπίστηκε με το άρθρο 219 του νόμου 5193/2025, το οποίο ορίζει ότι τα νομικά πρόσωπα που είναι δικαιούχοι πληρωμών στο πλαίσιο συναλλαγών με ιδιώτες οφείλουν να δέχονται πληρωμές μέσω υπηρεσιών άμεσης πληρωμής. Η ρύθμιση αφορά τόσο τα φυσικά όσο και τα ηλεκτρονικά καταστήματα.

Η καταληκτική ημερομηνία συμμόρφωσης για τα νομικά πρόσωπα ορίζεται στην Παρασκευή 31 Οκτωβρίου 2025, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 245 του ίδιου νόμου, και όχι την 1η Νοεμβρίου, όπως έχει εσφαλμένα αναφερθεί σε ορισμένα μέσα ενημέρωσης. Ωστόσο, ο Σύλλογος προειδοποιεί πως, παρά τη θεσμοθέτηση της υποχρέωσης, οι τράπεζες ενδέχεται να μην έχουν ολοκληρώσει πλήρως την τεχνική δυνατότητα ενσωμάτωσης του IRIS στους λογαριασμούς νομικών προσώπων, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερήσεις για τις οποίες οι επιχειρήσεις δεν φέρουν ευθύνη, αλλά κινδυνεύουν παρ’ όλα αυτά με πρόστιμο 1.500 ευρώ από την 1η Νοεμβρίου 2025.

Για τις ατομικές επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες, η αρχική προθεσμία διασύνδεσης με το σύστημα IRIS είχε τεθεί για τις 2 Σεπτεμβρίου 2024, ωστόσο η γενική υποχρέωση εφαρμογής επεκτείνεται πλέον έως τις 31 Οκτωβρίου 2025. Η ενεργοποίηση της υπηρεσίας πραγματοποιείται μέσω του internet banking της συνεργαζόμενης τράπεζας, όπου δημιουργείται ο μοναδικός QR κωδικός της επιχείρησης, τον οποίο οι πελάτες θα σαρώνουν για να ολοκληρώνουν τις πληρωμές τους. Ο IBAN που θα δηλώνουν οι επαγγελματίες πρέπει να είναι καταχωρημένος στο Μητρώο Επαγγελματικών Λογαριασμών της ΑΑΔΕ, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας myaade.gov.gr.

Παράλληλα, ο ΕΣΑ υπενθυμίζει ότι το χρονοδιάγραμμα διασύνδεσης του IRIS με POS ή παρόχους ηλεκτρονικής τιμολόγησης θα καθοριστεί με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, η οποία δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί. Τα πρόστιμα για μη συμμόρφωση προβλέπονται στα 10.000 ευρώ για επιχειρήσεις με απλογραφικά βιβλία και 20.000 ευρώ για όσες τηρούν διπλογραφικά.

Ο Σύλλογος καλεί τα μέλη του να επικοινωνήσουν άμεσα με τις τράπεζές τους, καθώς η διαδικασία ολοκλήρωσης της αποδοχής πληρωμών μέσω IRIS «δεν περιορίζεται στην απλή ενεργοποίηση μιας επιλογής στο internet banking». Όπως σημειώνεται, ενδέχεται να απαιτούνται πρόσθετες ενέργειες όπως αναβάθμιση POS, ενεργοποίηση QR codes, διασύνδεση e-shop με ERP, καθώς και δοκιμαστική περίοδος λειτουργίας και εκπαίδευση του προσωπικού για την ομαλή μετάβαση στο νέο σύστημα πληρωμών.

dnews.gr