Με αφορμή τα οικονομικά μέτρα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός το περασμένο Σαββατοκύριακο από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, άνοιξε ένας μεγάλος κύκλος συζητήσεων για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και πως αυτή αντικατοπτρίζεται στην ελληνική κοινωνία.

Πέραν ωστόσο από τους οικονομικούς δείκτες και τις προβλέψεις που λαμβάνουν υπόψη μία σειρά από παράγοντες και μεταβλητές που πολλές φορές δε μας είναι απόλυτα κατανοητές, υπάρχουν και τα πραγματικά μεγέθη που φανερώνουν σε χρήμα τον πλούτο που παράγεται σε μία περιοχή και πως αυτός διανέμεται (κατά μέσο όρο ασφαλώς) στους κατοίκους της. Συγκεκριμένα:

Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν

Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν θεωρείται από τα κυριότερα μακροοικονομικά μεγέθη και είναι η συνολική αξία σε χρηματικές μονάδες όλων των τελικών αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται, εντός της επικράτειας μίας χώρας ή μιας περιοχής σε μια ορισμένη χρονική περίοδο.

Το Α.Ε.Π. της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων το 2022 λοιπόν, έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σε επίπεδο Περιφερειών και Νομών, ανήλθε σε 3,388 δις ευρώ και αντιπροσώπευε το 1,63% του Εθνικού Ακαθάριστου Προϊόντος της Ελλάδας, έναντι 2,931 δις ευρώ το 2021 (+15,6%).

Ειδικότερα στο Νομό Κεφαλληνίας, το Α.Ε.Π. μας διαμορφώθηκε σε 650,22 εκατομμύρια ευρώ (έναντι 537,58 εκατομμύρια το 2021, ήτοι +21,0%) και αντιστοιχεί στο 0,31% του Α.Ε.Π. της χώρας και στο 18,2% του Α.Ε.Π. της Περιφέρειας.

Και για να κάνουμε τη σχετική συσχέτιση με τα πληθυσμιακά μας δεδομένα, οι Κεφαλλονίτες και οι Θιακοί αντιπροσωπεύουμε το 0,37% του πληθυσμού της χώρας και το 19,0% του συνολικού πληθυσμού της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.

Το Α.Ε.Π. της Κέρκυρας αντιστοίχως διαμορφώθηκε στα 1,604 δισεκατομμύρια ευρώ (από 1,424 δις το 2021), της Ζακύνθου στα 792,23 εκατομμύρια (από 673,67 το 2021) και της Λευκάδας στα 341,88 εκατομμύρια (από 295,19 από 2021).

Κατά κεφαλήν εισόδημα 

Το κατά κεφαλήν εισόδημα στην Ελλάδα το 2022 διαμορφώθηκε στα €19.647 από €17.437 το 2021 (+12,7%) με μεγάλες ωστόσο διαφοροποιήσεις σε περιφερειακό επίπεδο.

Ειδικότερα, στην πρώτη θέση μεταξύ των Περιφερειών της χώρας ήταν ασφαλώς η Αττική με €27.088 στο 137,5% του εθνικού κατά κεφαλήν εισοδήματος, στη δεύτερη θέση το Νότιο Αιγαίο με €19.211 (97,8%) και στην τρίτη θέση η Στερεά Ελλάδα με €18.381 (93,6%). Ακολουθούν η Πελοπόννησος με €17.424 (88,7%) και η Περιφέρειά μας με €16.901 (86,0%).

Στον αντίποδα, φτωχότερη περιφέρεια της χώρας παραμένει το Βόρειο Αιγαίο με το κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. του να διαμορφώνεται σε μόλις €11.989 (το 61,0% του εθνικού κατά κεφαλήν Α.Ε.Π.) ακολουθούμενο από την Ήπειρο με €12.650 (64,4%) και Ανατολική Μακεδονία & Θράκη με €13.005 (66,2%).

Ο Νομός με το υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα είναι η Βοιωτία με €28.287 (λόγω των μεγάλων βιομηχανικών μονάδων που έχουν εκεί την έδρα τους), εισόδημα που αντιστοιχεί στο 144,0%  του εθνικού κατά κεφαλήν εισοδήματος και ακολουθεί η Αττική (συνολικά και όχι ανά Τομέα). Την πεντάδα με τους πιο εύρωστους οικονομικά Νομούς συμπληρώνουν η Αρκαδία με €24.128 (122,8%) λόγω των εργοστασίων της ΔΕΗ που λειτουργούν στην περιοχή της Μεγαλόπολης, οι αμιγώς τουριστικές Κυκλάδες με €23.233 (118,2%) και η γειτονική μας Ζάκυνθος με €20.212  (102,9%).

Στο Νομό Κεφαλληνίας, το κατά κεφαλήν εισόδημα διαμορφώθηκε σε €17.076 από €14.037 το 2021 (+21,6%), ήτοι στο 86,9% του κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. της χώρας (από 80,9%) και στο 101,0% (από 96,6%) του περιφερειακού κατά κεφαλήν εισοδήματος. Πλέον βρισκόμαστε στην 11η θέση στο σύνολο των Νομών της χώρας, κερδίζοντας 5 θέσεις σε σχέση με το προηγούμενο έτος αναφοράς, καθώς ξεπεράσαμε σε εισόδημα την Εύβοια, τα Χανιά, τα Δωδεκάνησα, τη Θεσσαλονίκη και τη Λάρισα.

Σε ότι αφορά τους υπόλοιπους Νομούς της Περιφέρειάς μας, στην Κέρκυρα το κατά κεφαλήν εισόδημα ανήλθε σε €16.088 (81,9%) και στη Λευκάδα σε €14.541 (74,0%). Οι φτωχότεροι δε Νομοί της χώρας μας είναι η Ξάνθη με €11.095, η Ευρυτανία με 11.427€  και η Δράμα με €11.602, με το κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. των κατοίκων τους να μην ξεπερνά το 60% του εθνικού εισοδήματος.

Σημείωση: Αξίζει να αναφέρουμε πως η οικονομική κρίση και η πανδημία φαίνεται πως επηρέασαν σε μεγαλύτερο βαθμό τα Επτάνησα και την Κεφαλλονιά ειδικότερα, συγκριτικά με την υπόλοιπη Ελλάδα. Ειδικότερα, το 2022 σε σχέση με το 2008 που σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο το Α.Ε.Π. σημείωσε ιστορικό υψηλό, οι απώλειες πανελλαδικά έφτασαν το 12,9%, στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων το 23,8% και στο Νομό Κεφαλληνίας το 27,1%. Δηλαδή σε 14 χρόνια χάσαμε σχεδόν το 1/4 του παραγόμενου πλούτου μας. Και για να κατανοήσουμε καλύτερα τη διαφορά, αρκεί να πούμε ότι το Α.Ε.Π. της Κεφαλλονιάς το 2008 ήταν 891,92 εκατομμύρια. Ήτοι 241,70 εκατομμύρια ευρώ υψηλότερο σε σχέση με το 2022.

Αποταμιευτικές καταθέσεις 

Τέλος ένας ακόμη δείκτης που φανερώνει την οικονομική επιφάνεια μίας χώρας ή περιοχής, είναι οι αποταμιευτικές καταθέσεις των κατοίκων και των επιχειρήσεών της. Σύμφωνα λοιπόν με τα πλέον πρόσφατα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Ιούνιο του 2025 στα Ιόνια Νησιά οι καταθέσεις ανήλθαν στα 3,437 δισεκατομμύρια ευρώ (υψηλότερες από το Α.Ε.Π. μας).

Ειδικότερα στο Νομό μας, οι καταθέσεις έφτασαν τα 726,16 εκατομμύρια σε 139.267 λογαριασμούς, έναντι 715,20 εκατομμύρια τον Ιούνιο του 2024,  ήτοι στο 21,1% του συνόλου των καταθέσεων της Περιφέρειας. Επισημαίνεται ότι το υψηλότερο ποσό που καταγράφηκε στο Νομό ήταν το Δεκέμβριο του 2009 που οι καταθέσεις ανήλθαν σε 782,46 εκατομμύρια. Αντιθέτως, το μικρότερο ποσό αποταμιεύσεων ανάγεται στον Ιούνιο του 2017 που ανήρχετο σε 455,81 εκατομμύρια ευρώ.

Στην Κέρκυρα, οι αποταμιευτικές καταθέσεις φτάνουν τα 1,531 δισεκατομμύρια, στη Ζάκυνθο τα 686,36 εκατομμύρια και στη Λευκάδα τα 493,07 εκατομμύρια.

Οι κατά κεφαλήν αποταμιεύσεις στο Νομό μας διαμορφώθηκαν στα €18.654, έναντι €16.801 στο σύνολο των Ιονίων Νήσων και €19.508 σε εθνικό επίπεδο, με την Κεφαλλονιά να φιγουράρει στην τέταρτη θέση της σχετικής λίστας. Πρώτη ασφαλώς η  Αττική με €29.679, ακολουθούμενη από τις Κυκλάδες με €27.726 και τη Λευκάδα με €21.601.

Διαθέσιμο εισόδημα & Ποσοστά φτώχειας 

Ενδεικτικά της οικονομικής κατάστασης και του επιπέδου διαβίωσης των κατοίκων των Περιφερειών της χώρας, είναι τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στους κάτωθι πίνακες της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.

Στον πρώτο πίνακα αποτυπώνεται η διαφορά στο διαθέσιμο εισόδημα σε κάθε Περιφέρεια, σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο, με έτος αναφοράς το 2022. Στην Αττική το διαθέσιμο εισόδημα είναι κατά 32% υψηλότερο του εθνικού, ενώ στα Ιόνια Νησιά 11% υψηλότερο.

Στον δεύτερο πίνακα μπορεί να δει κάποιος τα ποσοστά φτώχειας επί του πληθυσμού της Ελλάδας. Το 2022 λοιπόν, το ποσοστό στη χώρα μας έφτασε το 18,4% με το υψηλότερο ποσοστό να εμφανίζεται στη Δυτική Ελλάδα (26,7%) και το χαμηλότερο στην Κρήτη (10,6%). Στην Περιφέρειά μας το ποσοστό διαμορφώνεται σε 17,8% αισθητά μειωμένο συγκριτικά με το προηγούμενο έτος αναφοράς (22,2%).

Συμπέρασμα: Από την ανάλυση των παραπάνω στοιχείων, είναι φανερό πως παρατηρούνται αρκετές περιφερειακές ανισότητες στην Ελλάδα, οι οποίες σχετίζονται σε σημαντικό βαθμό από το μείγμα και το βαθμό ανταγωνιστικότητας της οικονομίας των Περιφερειών και το πόσο ευάλωτες είναι σε συνθήκες κρίσης. Σε επίπεδο Κεφαλλονιάς πάντως, με την 4η θέση σε επίπεδο καταθέσεων και την 11η ως προς το κατά κεφαλήν εισόδημα, μάλλον θα πρέπει να θεωρούμαστε προνομιούχοι. Τουλάχιστον στα χαρτιά…

poulatakefalonias.gr