«Απαγορεύονται τα POS στους ναούς – Η Εκκλησία λέει “όχι” στις κάρτες, “ναι” στο IRIS!»

Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος παίρνει ξεκάθαρη θέση όσον αφορά τη χρήση τερματικών POS στους ναούς της, όπως αποτυπώνεται στο ΦΕΚ Α 79/2025, καθορίζοντας τα μέσα με τα οποία οι πιστοί μπορούν να προσφέρουν τη δωρεά τους.
Συγκεκριμένα, μέσω της δημοσίευσης του Κανονισμού 358/2025, η Ιερά Σύνοδος απαγορεύει ρητώς την εγκατάσταση και λειτουργία συσκευών POS στα παγκάρια των ορθόδοξων ναών. Η απόφαση αυτή εκφράζει την επιθυμία της Εκκλησίας να διαφυλάξει τον πνευματικό χαρακτήρα των ναών, επιδιώκοντας παράλληλα την προσαρμογή στις απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής με τρόπο που δεν αλλοιώνει την ιερότητα του χώρου.
Παρά την αντίθεση στην τοποθέτηση τερματικών καρτών, η Εκκλησία δεν αγνοεί τις ανάγκες του σύγχρονου πιστού για ηλεκτρονικές συναλλαγές. Για το λόγο αυτό, ενθαρρύνει τη χρήση εναλλακτικών ψηφιακών μέσων για όσους επιθυμούν να προσφέρουν οικονομική ενίσχυση, π.χ. με την ευκαιρία της επίσκεψης για άναμμα κεριού.
Το σχετικό ΦΕΚ προσδιορίζει ως κύρια επιλογή το σύστημα IRIS του ΔΙΑΣ για ηλεκτρονικές εισφορές, το οποίο υποστηρίζει:
• Άμεσες μεταφορές χρημάτων
• Σάρωση QR κωδικών για πληρωμές
• Χρήση internet και mobile banking
• Τακτικές καταθέσεις μέσω πάγιων εντολών
Η απόφαση αυτή ενδέχεται να σχετίζεται και με πρόσφατο περιστατικό εγκατάστασης POS στον Καθολικό Καθεδρικό Ναό του Αγίου Διονυσίου στην οδό Πανεπιστημίου, που προκάλεσε αντιδράσεις και ανέδειξε τις διαφοροποιήσεις μεταξύ Ορθοδοξίας και Καθολικισμού. Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος έσπευσε να αποσαφηνίσει πως ο συγκεκριμένος ναός δεν υπάγεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος.
Η επίσημη κατοχύρωση της απαγόρευσης συνοδεύεται από αυστηρές προδιαγραφές ασφαλείας για τις επιτρεπόμενες ψηφιακές συναλλαγές. Ορίζεται πως κάθε συναλλαγή πρέπει να πληροί απαιτήσεις ταυτοποίησης δύο παραγόντων και να πραγματοποιείται με τη συμμετοχή δύο τουλάχιστον εξουσιοδοτημένων προσώπων, ώστε να διασφαλίζονται διαφάνεια και έλεγχος.
Τέλος, σχετικά με πρόσφατες αναφορές περί πρόθεσης της Εκκλησίας να ιδρύσει ψηφιακή τράπεζα χωρίς φυσική παρουσία, η Ιερά Σύνοδος διέψευσε κατηγορηματικά τις πληροφορίες, διευκρινίζοντας με επίσημη ανακοίνωση:
«Αναφορικά με δημοσιεύματα περί επικείμενης υποβολής αιτήματος στην Τράπεζα της Ελλάδος για ίδρυση πιστωτικού ιδρύματος, ανακοινώνεται ότι ουδέποτε έχει ληφθεί τέτοια απόφαση από τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος.»
Η ανακοίνωση επισημαίνει επίσης ότι ο μόνος αρμόδιος για την επίσημη πληροφόρηση είναι ο Συνοδικός Μητροπολίτης που αναλαμβάνει εκπρόσωπος Τύπου κάθε Σεπτέμβριο.
Παρότι η διάψευση είναι σαφής, ο τρόπος διατύπωσής της δεν αποκλείει απόλυτα μελλοντική συζήτηση γύρω από μια τέτοια πρωτοβουλία, αφού αναφέρει απλώς ότι δεν έχει ληφθεί σχετική απόφαση «μέχρι σήμερα».