Ειδικότερα όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο:

Αναμορφώνεται το θεσμικό πλαίσιο αξιοποίησης της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης (ν. 5006/2022) στα εξής κατά βάση σημεία:

— Ορίζονται περιοριστικά, ως αναθέτουσες αρχές, το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας (Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο.) και οι Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού και προσδιορίζεται ο σκοπός της σύμβασης κοινωνικής αντιπαροχής (ενίσχυση του οικιστικού αποθέματος και δημιουργία κοινωνικών κατοικιών).

— Διευρύνεται το αντικείμενο της σύμβασης κοινωνικής αντιπαροχής και προβλέπονται τα ανταλλάγματα που δύναται να λάβει, διαζευκτικά ή σωρευτικά, ο ιδιώτης ανάδοχος, (μεταβίβαση και παράδοση στον ανάδοχο, κατά πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή, του συμβατικά καθορισμένου μέρους των ιδιοκτησιών που έχουν ανεγερθεί ή ανακαινισθεί ή επισκευασθεί, μετά του εξ αδιαιρέτου ποσοστού τους επί του οικοπέδου, κ.λπ.).

— Εισάγονται ειδικές ρυθμίσεις για τα αδόμητα και δομημένα ακίνητα, με δυνατότητα αλλαγής χρήσης υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις.

Η κοινωνική αντιπαροχή και ο ρόλος των ΟΤΑ

Η κοινωνική αντιπαροχή είναι ένας νέος θεσμός που επιτρέπει στο Δημόσιο και στους ΟΤΑ να αξιοποιήσουν αδόμητα ή δομημένα ακίνητά τους σε συνεργασία με ιδιώτες αναδόχους. Ο ιδιώτης χρηματοδοτεί την κατασκευή ή την ανακαίνιση ακινήτων και σε αντάλλαγμα λαμβάνει ιδιοκτησίες, έσοδα από πωλήσεις ή μισθώσεις ή ακόμη και δικαιώματα εκμετάλλευσης για ορισμένο χρονικό διάστημα. Σκοπός της διαδικασίας είναι να αυξηθεί το οικιστικό απόθεμα και να διατεθεί τμήμα του ως κοινωνικές κατοικίες.

Αναθέτουσες αρχές είναι αποκλειστικά το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. Με αυτόν τον τρόπο η στεγαστική πολιτική συγκεντρώνεται σε φορείς με σαφή αρμοδιότητα και αποφεύγεται η πολυδιάσπαση.

Ποιοι θα είναι οι δικαιούχοι των κοινωνικών κατοικιών

Οι δικαιούχοι θα επιλέγονται με κοινωνικά κριτήρια που σχετίζονται με το εισόδημα, την οικογενειακή και την περιουσιακή τους κατάσταση. Θα καταβάλλουν μειωμένο μίσθωμα σε σχέση με τις τιμές της αγοράς, όμως από τη στιγμή που θα μισθώνουν κοινωνική κατοικία δεν θα δικαιούνται άλλα επιδόματα στέγασης ή συναφείς παροχές. Έτσι το μέτρο στοχεύει αποκλειστικά στη στήριξη όσων έχουν ανάγκη, χωρίς να επιτρέπεται η παράλληλη διπλή ενίσχυση.

Το νομοσχέδιο εισάγει τη μίσθωση με δικαίωμα προαίρεσης, το λεγόμενο rent to own. Οι μισθωτές μπορούν μετά από δέκα χρόνια να αποκτήσουν την κατοικία που νοικιάζουν, εξαγοράζοντάς την με προσιτούς όρους. Πρόκειται για μηχανισμό που ανοίγει τον δρόμο στην ιδιοκατοίκηση για όσους δεν μπορούν να αγοράσουν σπίτι με τους όρους της αγοράς.

Ειδικότερα

• Οι Δήμοι και οι Περιφέρειες μπορούν να συνάπτουν συμβάσεις κοινωνικής αντιπαροχής με ιδιώτες αναδόχους, αναλαμβάνοντας ρόλο αναθέτουσας αρχής.
• Υποχρεωτικά τουλάχιστον 30% των παραγόμενων κατοικιών παραμένει στην κυριότητα του ΟΤΑ ή του Δημοσίου και διατίθεται ως κοινωνική κατοικία σε δικαιούχους.
• Δίνεται η δυνατότητα στους ΟΤΑ να αναθέτουν στον ανάδοχο και τη διαχείριση των κατοικιών (εκμίσθωση, συντήρηση, είσπραξη μισθωμάτων).

Διαχείριση ακινήτων από τους Δήμους

• Με κοινή υπουργική απόφαση, ακίνητα που ανήκουν σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης μπορούν να περιέλθουν στη διαχείριση του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής ή των ΟΤΑ, αποκλειστικά για αξιοποίηση μέσω κοινωνικής αντιπαροχής.
• Για την έναρξη διαδικασιών κοινωνικής αντιπαροχής από Δήμους απαιτείται ησύμφωνη γνώμη του Υπουργού Κοινωνικής Συνοχής, έπειτα από τεκμηριωμένη εισήγηση του ΟΤΑ.

Κοινωνική Μίσθωση

• Οι ΟΤΑ μπορούν να διαθέτουν ακίνητά τους σε προγράμματα κοινωνικής μίσθωσης, με ενοίκιο σημαντικά χαμηλότερο της αγοράς σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
• Οι ρυθμίσεις εξαιρούν τους Δήμους από τα αυστηρά πλαίσια εκμισθώσεων που ισχύουν σήμερα για τα ακίνητά τους, ώστε να μπορούν πιο ευέλικτα να συμμετέχουν σε στεγαστικά προγράμματα.

Στο Άρθρο 3 του νομοσχεδίου χαρακτηριστικά αναφέρεται:

Έννοια κοινωνικής αντιπαροχής

1. Κοινωνική αντιπαροχή είναι η σύμβαση που συνάπτεται μεταξύ του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ή Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ και β’ βαθμού, με την ιδιότητα της αναθέτουσας αρχής, με ιδιώτη ανάδοχο, με σκοπό την ενίσχυση του οικιστικού αποθέματος και τη δημιουργία κοινωνικών κατοικιών μέσω της αξιοποίησης της ακίνητης ιδιωτικής περιουσίας των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, όπως αυτή ορίζεται στην περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α’ 143) σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 2 του παρόντος.

aftodioikisi.gr